ընդունել
Հայերեն
Արտասանություն[խմբագրել]
- ՄՀԱ՝ [əntʰuˈnɛl]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ ընդունել
վանկեր՝ ըն•դու•նել
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Գրաբարյան «ընդունիլ», «ընդունիմ»֊ից՝ կարող է վերլուծվել որպես ընդ + ունեմ։
Բայ
- վերցնել ◆ Նա ընդունեց իրեն հասցեագրված նամակը։
- ստանալ ◆ Փոստային բաժանմունքն ընդունեց բոլոր առաքումները և հանձնեց փոստատարներին։
- իր մեջ առնել, տեղավորել ◆ Գետերի ջրերը ծովն է ընդունում:
- իր տնօրինության, կառավարման տակ առնել ◆ Նա ընդունեց հոր ժառանգությունը և դրա հետ կապվաժ իրավունքներ։
- իր վրա վերցնել, ստանձնել ◆ Սահառունին դժգոհությամբ ընդունեց այդ պաշտոնը։
- որևէ հաստատության, կուսակցության, կազմակերպության, ընկերության և այլնի կազմի մեջ մտցնել ◆ Նրան համալսարան ընդունեցին։
- թույլ տալ մեկին իր մոտ գալ (այցելության, պաշտոնական գոռծով և այլն) ◆ Նախարարը հաճախորդներին ընդունում է երկուշաբթի և ուրբաթ օրերը։}}
- զբաղեցնել, յուրացնել ◆ Հյուրերին ընդունում էր ընկերուհին, որովհետև ինքը խոհանոցում դեռ զբաղվաց էր։
- հիվանդին քննության ենթարկել ◆ Այսօր բժիշկը քսան հոգու ընդունել է արդեն։
- հիվանդանոցում տեղավորել, պառկեցնել ◆ Նրան երեկ ընդունեցին հիվանդանոց։
- պաշտոնի, աշխատանքի վերցնել ◆ Երիտասարդ մասնագետին հաճույքով ընդունեցին աշխատանքի։
- որևէ վերաբերմունքի արժանացնել, դիմավորել, վերաբերմունք ցույց տալ ◆ Ոգևորիչ լուրը խանդավառությամբ ընդունեցին։
- համաձայնել, համաձայնություն տալ ◆ Նա չի ընդունում այդ առաջարկը, կարծիքը։
- քվեարկությամբ, խորհրդակցելով վճռել, հաստատել ◆ Բանաձև, որոշում ընդունել:
- որևէ կրոնի հետևորդ դառնալ ◆ Հայերը քրիստոնեություն ընդունեցին 4-րդ դարում։
- իրավացի համարել, հավանություն տալ, հարգել ◆ Պատճառաբանությունն ընդունել:
- մի որոշ ձև, արտահայտություն ստանալ, երևալ, իրեն ցույց տալ որևէ կերպով ◆ Նա բարեհամբույր տեսք ընդունեց:
- կրել, ենթարկվել որևէ բանի, տանել ◆ Նա հերոսաբար ընդունեց բոլոր հարվածները։
- համարել, հաշվել, սխալմամբ մի բանի տեղ դնել, կարծել ◆ Ես քեզ կարգին մարդու տեղ ընդունեցի:
- կուլ տալ, խմել ◆ դեղ ընդունել:
- պայմանականորեն համարել, ենթադրել ◆ Ընդունենք, թե այդպես է։
- շարժվել, թեքվել, շրջվել, դառնալ դեպի ◆ Աջ, ձախ, կողք ընդունել:
- օգնել, օգնություն ցույց տալ ծննդկանին, ծննդաբերության ժամանակ օգնել ◆ Երեխան ընդունել:
- հանդիպելով, ծանոթանալով որևէ վերաբերմունք ցույց տալ, վերաբերվել ◆ Անծանոթին նա զուսպ քաղաքավարությամբ ընդունեց:
- որևէ կարգի հաղորդում լսել կամ գրի առնել, գրանցել ◆ Հեռագիրն ընդունել:
- տեսնելով կամ լսելով հասկանալ, հաստատել, ի կատար ածել ◆ Հրամանն ընդունել: (ռազմ․)
- բուժական կամ առողջապահական նշանակված գործողությունները կատարել, որևէ բանի ենթարկվել ◆ Լոգանք ընդունել, լուսային ճառագայթներ ընդունել:
- լսել, ունկնդրել, ◆ Ընդունի՛ր հոգիս նրա ձայները, գուցե ականջիտ հարազատ հնչեն։ Հովհաննես Թումանյան
- ճանաչել, համարել մի բան ◆ Էլ ուրիշ պոեմ մենք չենք ընդունում: Հովհաննես Թումանյան
- հանձն առնել, իր վրա վերցնել, վրան առնել ◆ Մեղքը, հանցանքը ընդունեց:
- շատ գոյականների կազմում է հարադրական կապակցություններ, գոյականի արտահայտված իմաստին համապատասխան բայերի նշանակությամբ ◆ վճիռ ընդունել- մեռնել, երդում ընդունել-երդվել, սնունդ ընդունել սնվել- և այլն
Հոմանիշներ[խմբագրել]
- տեղավորել, պարունակել, ընդգրկել, ամփոփել, առնել (խսկց․), ներսառել, ներունել (հզվդ․)
- տե՛ս ստանալ, վերցնել
- տե՛ս խմել, ուտել
- տե՛ս հյուրընկալել
- տե՛ս հոժարել
- տե՛ս համաձայնել
- տե՛ս համարել
- տե՛ս ճանաչել, դավանել
- տե՛ս խոստովանել
- ընկալել
- գիրկն առնել
Արտահայտություններ[խմբագրել]
| Խոնարհում | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։