ինքնաթիռ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [iŋkʰnɑˈtʰir]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ ինք•նա•թիռ
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Գոյական
- շարժիչ ունեցող ու անշարժ թևերավ թռչող մեքենա, որ օդից ծանր է սավառնակ, օդանավ ◆ Վ. Համբարձումյանը և նրա ուղեկցող անձինք այսօրՍկանդինավյան աղիագծի ինքնաթիռով Նյու-Յորքից մեկնեցին Հայրենիք։ ◆ ծրագրված է ինքնաթիռների միջոցավ Հանքային պարարտանյութերով սնուցել … աշնանացանի դաշտերը։
Հոմանիշներ[խմբագրել]
- (նորբ․) սավառնակ, օդանավ
Արտահայտություններ[խմբագրել]
- առաջագնաց ինքնաթիռ
- առաջավարական ինքնաթիռ - ինքնաթիռների զույգի կամ փոքր խմբի (սովորաբար՝ 3-4) ղեկավարի ինքնաթիռը
- գրոհային ինքնաթիռ
- գրոհիչ ինքնաթիռ - տե՛ս ինքնաթիռ՝ գրոհային ինքնաթիռ
- դիտորդ ինքնաթիռ
- ինքնաթիռի արտագլորում թռիչքուղու սահմանից դուրս
- ինքնաթիռի բեռնաթափում
- ինքնաթիռի դիրքն օդում
- ինքնաթիռի խցիկածածկոց - օդաչուական խցիկի թափանցիկ մասը, որը անձնակազմին և ուղևորներին պաշտպանում է օդի հանդիպակաց հոսանքից, եղանակային պայմաններից և աղմուկից՝ ապահովելով մեծ տեսածիր
- ինքնաթիռի կառավարման փոխանցում - ինքնաթիռի ղեկավարման փոխանցումը մեկ ղեկավարողից մյուսին
- ինքնաթիռի կմախք
- ինքնաթիռի կողմնային տեսածրման ՌՏԿ
- ինքնաթիռի հարթ տակնոց
- ինքնաթիռի ստուգազննում
- ինքնաթիռին ամրացված խցիկ - խցիկ, որը լուսանկարահանումներ է կատարում թռիչքի և դրան ուղղահայաց ուղղությամբ
- ինքնաթիռի նպատակային սարքավորանք - օդանավի լրացուցիչ սարք, որն անհրաժեշտ է կոնկրետ մարտական առաջադրանքի կատարման համար
- ինքնաթիռի վերասլացք
- ինքնաթիռի ուղեսրահ
- ինքնաթիռի ուղևորասրահ - տե՛ս ինքնաթիռ՝ ինքնաթիռի ուղեսրահ
- ինքնաթիռի փոխոխակում - փոփոխության օդանավի ֆիզիկական պարամետրներում
- ինքնաթիռների օղակ
- լցավորիչ ինքնաթիռ
- կրկնաթև ինքնաթիռ - տե՛ս բիպլան
- հարվածային ինքնաթիռ - մարտական ինքնաթիռ, որը նախանշանակված է վրերգետնյա և վերջրային ու ստորջրյա նշանակետերի վրա խոցման ավիացիոն միջոցներով ազդեցություն գործելու համար
- հեռաթռիչ տրանսպորտային ինքնաթիռ
- հեռահար ռադիոտեղորոշումային հայտնաբերման և ուղղորդման ինքնաթիռ - կառավարման շարժուն ավտոմատացված համակարգի բաղկացուցիչ մաս․ սարքավրում է տարբեր նշանակետերի հեռահար հայտնաբերման, որսման և ուղեկցման ՌՏԿ-ով, այդ նշանակետերի ընթացիկ կոորդինատների հաշվարկման ու վրերգետնյա հրամանատարական կետերի հետ ծածկագրված կապի միջոցներով և այլն
- մարտական ինքնաթիռի փոխսպասարկման պահանջ - ՆԱՏՕ-ում․ ՆԱՏՕ-ի հրամանատարի սահմանած պահանջ, ըստ որի՝ նշված թռիչքարանը կամ նավը պետք է կատարեն տվյալ թռիչքարանին կամ նավին չամրագրված ինքնաթիռների սպասարկում
- միաշարժիչ ինքնաթիռ
- ռեակտիվ ինքնաթիռ - ռեակտիվ շարժիչով ինքնաթիռ
- ստորաբաժանման ինքնաթիռ - այն ինքնաթիռները, որոնք թռիչքային առաջադրանքի կատարման համար կցված են միևնույն ավիացիոն ստորաբաժանմանը
- ստորաբաժանման մի խումբ ինքնաթիռներ
- ստրատեգիական տրանսպորտային ինքնաթիռ
- տակտիկական տրանսպորտային ինքնաթիռ
- տրանսպորտային ինքնաթիռ - տե՛ս միջոց՝ օդային տրանսպորտային միջոց
- ուղղաձիգ վերթիռով և վայրէջքով ռեակտիվ ինքնաթիռ
- ուղղաձիգ և/կամ կարճ վերթիռով ու վայրէջքով ինքնաթիռ - թևի փոփոխվող երկրաչափությամբ ինքնաթիռ, որի շարժիչները հնարավորություն են տալիս անմիջապես տեղից օդ բարձրանալու՝ առանց թափավազքի կամ շատ կարճ թափավազքից հետո
- ուսումնական ինքնաթիռ
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Ալինա Մուրադյան, Նորածանոթ բառերի բացատրական բառարան (Իմաստասեր Անանիա Շիրակացի համալսարան), Երևան, 2006 — 60 էջ։