կաշի

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Կաշվե կոշիկներ

Դասական ուղղագրութեամբ՝ կաշի

վանկեր՝ կա•շի 

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Փոխառություն թերևս սեմական աղբյուրից (սումերերենից). հմմտ. ակկադերեն kūšu «կաշի»։ Աճառյանը սրան միացնում է նաև արաբերեն qaš‘ «չորանալ» արմատից ծագող qašā‘a «մի կտոր չորացած կաշի», qaš‘a «չոր մորթ» և այլ բառեր, որոնք ակկադերեն բառի հետ կապ չունեն։

Գոյական

  1. կենդանիների և մարդկանց մարմնի արտաքին ծածկույթը, մորթ
  2. քիմիական մշակման ենթարկված մորթի (փափուկ և կոշտ)
  3. որոշ պտուղների կեղևը (խսկց․)
  4. (խոհր․) որոշ կենդանիների, թռչունների կաշին, մաշկը օգտագործվում է սննդում

Բացատրություն

  1. (ճրտրպ․) (շին․) խեցասալիկի տեսակ արաբական երկրներում

Հոմանիշներ[խմբագրել]

  1. մորթ (կենդանիների և մարդկանց մարմնի արտաքին ծածկույթը)
  2. փոստ (գվռ.), գզաթ (ոչխարի չմշակված բրդով)
  3. մորթի (քիմիական մաքրման ենթարկված, մշակված)
  4. լեկ (բարակ, մշակված, մազը հանած)
  5. քեմուխտ (գրաստի դաբաղած, մշակված մորթ) (գվռ.)
  6. սեկ (ոչխարի, այծի մշակված մորթ)

Արտահայտություններ[խմբագրել]

  1. կաշի դառնալ - ամրանալ, պնդանալ, կարծրանալ
  2. կաշի երես - աներես, անպատկառ (խսկց․)
  3. կաշի քերթող - դաժան, կեղեքող, հարստահարող (խսկց․)
  4. կաշի(ն) պահել - աշխատանքից խուսափել, գլուխ պահել (փխբ․)
  5. կաշի(ն) հանել, մշակել
    1. հոգին հանել, սաստիկ տանջել, չարչարել, խոշտանգել
    2. հարստահարել, կեղեքել
  6. կաշին բերանը տալ - սաստիկ ծեծել
  7. կաշին դաբախանում ճանաչել - մեկի վատ հատկություններին վաղուց տեղյակ լինել (խսկց․)
  8. կաշին ջուր դնել - մեկին չարչարել, տանջել
  9. կաշին տիկ հանել, կաշին տկահան անել
    1. մարմնի վրայից կաշին քերթել և տիկ դարձնել (իբրև պատիժ)
    2. գործածվում է իբրև սպառնական արտահայտություն
  10. կաշի ու ոսկոր դառնալ, կաշին ու ոսկորը մնալ - չափազանց նիհարել, կմախք դառնալ
  11. կաշին ուտել - տե´ս կաշվից դուրս գալ
  12. կաշին փրկել - իր գլուխն ազատել
  13. կաշին քերել - սաստիկ տանջել, չարչարել
  14. կաշին քերթել
    1. մաշկել
    2. խիստ տանջել
    3. սաստիկ տանջել, չարչարել
    4. կեղեքել
  15. կաշի քերթող - դաժան, ժանտ (մարդու մասին)
  16. կաշվի վրա զգալ - սեփական փորձով զգացած լինել
  17. կաշվից դուրս գալ, ելնել - մի բան անելու համար ծայրահեղ ջանքեր գործադրել, մտահոգվել, խիստ չարչարվել, տանջվել
  18. կաշվից վախենալ - զգուշանալ

Աղբյուրներ[խմբագրել]

  • Սերգեյ Ավագյան, Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան, Երևան, «ԴԱԼԼ», 2009 — 240 էջ։
  • Ս․ Գասարջյան, Ճարտարապետական և շինարարական տերմինների ռուս-հայերեն և հայ-ռուսերեն բացատրական բառարան, Երևան, 2007 — 572 էջ։