պակաս

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

«պակաս» ժեստը հայերեն ժեստերի լեզվով

Դասական ուղղագրութեամբ՝ պակաս

վանկեր՝ պա•կաս 

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Փոխառություն իրանական աղբյուրից՝ *upa-kas (upa- նախածանց և kas- «փոքր, պակասավոր»). հմմտ. ավեստերեն kasu-, սողդերեն kas- «փոքր», պարսկերեն kāstan «պակասել»։

Ածական

  1. ոչ ամբողջական, որոշ մաս՝ քանակ ևն պակասող, որոշ չափով՝ քանակով՝ մասով պակասեցրած՝ պակասեցվսծ ◆ Գիրքը պակաս թերթեր ունի։
  2. ոչ լրիվ, ոչ ամբողջ, որոշ մաս՝ քանակ՝ չափ հանած, սահմանվածից՝ հասանելիքից ևն որոշ մաս նվազեցրած ◆ Իրենց աշխօրերը պակաս են գրանցում։ (Նաիրի Զարյան)
  3. որոշ չափից՝ քանակից ևն քիչ նվազ, որոշակի չափի՝ քանակի չհասնող ◆ Մտածում է, որ հազարից պակաս չի լինի։ Հովհաննես Թումանյան
  4. անկատար, ոչ կատարյալ, թերակատար, թերի ◆ Ի՞նչ պակաս դասագիրք է, որ այդքան վատաբանում եք։
  5. անարժան, ոչ արժանի, հարկ եղած մակարդակը՝ գիտելիքները՝ որակը չունեցող ◆ Ի՞նչ պակաս ուսանող է։
  6. նվազ, թույլ, ոչ ուժգին, ոչ բուռն ◆ Մի՞թե նրանց անմեղ սերը պակաս ուժով կխրախուսե և կոգևորե ինձ։ (Մուրացան)
  7. փոքր, քիչ ◆ Եվ ի՞նչ պակաս հարստություն է այն սարը։ (Ակսել Բակունց)
  8. բացակա, խմբում՝ տվյալ տեղում՝ հավաքույթում ևն չեղող՝ ներկա չգտնվող ◆ Մեկնելուց առաջ ստուգեցին, թե քանի հոգի են պակաս:
  9. պակասություն՝ թերություն՝ արատ հանդիսացող ◆ Դումայի մի քանի անդամներ… բամբասում էին Մաթևոս Բեյի այդ պակաս կողմը։ (Ակսել Բակունց)
  10. որևէ բանի զիջող, որևէ բանի համեմատությամբ ցածր՝ վատ ◆ Ասացեք, խնդրեմ, ինչո՞վ է տանից պակաս: Հովհաննես Թումանյան
  11. խելապակաս, խելքից պակաս, տկարամիտ ◆ Այստեղ ժամանակ էլ նա մի քիչ պակաս էր։ (Հակոբ Մանանդյան)
  12. դժվարին, տնտեսական ոչ բարվոք վիճակ ներկայացնող, տնտեսապես անապահով ◆ Եվ եթե պետք է սուղ ապրել մի քիչ ու ձգել հոգին - ժամանակավոր օրեր են պակաս:

Մակբայ

(բացի վերի նշանակությունների մակբայական կիրառություններից)

  1. նվազ չափով, նվազ

◆ Եվայի վրա միշտ խորը ազդեցություն էր ունենում այն ամենը, ինչ որ ավելի կամ պակաս հերոսությանկնիք էր կրում։ (Նար-Դոս)

Գոյական

  1. պակասող բան, պակասություն ◆ Բայց մի մեծ պակաս ուներ յուր ուրախության մեջ։ (Մուրացան)
  2. մարմնական արատ՝ պակասություն ◆ Ինչպե՞ս չեք խղճում այդ տղային գոնե նրա պակասը հաշվի առեք։
  3. թերություն, պակասվոր կողմ, բաց ◆ Աշխատությունը շատ պակասներ ունի։
  4. պակասորդ ◆ Դրամարկղում հայտնաբերեցին գգալի գումար կազմող պակաս։
  5. կարիք, պահանջ։ ◆ Ամենուրեք բանվորական ձեռքերի պակաս էր զգացվում։ (Ա Սեկոյան
  6. անբավարարություն, պակասություն, հարկ եղածից՝ պահանջվածից պակաս լինելը ◆ Միջոցներըպակասի հետևանքով շենքը կիսավարտ էր մնացել։ Սիլվա Կապուտիկյան

Հոմանիշներ[խմբագրել]

  1. սակավ, թերի, քիչ, առսակավ
  2. անկատար, թերակատար, թերի
  3. նվազ, թերի
  4. անարժան, զիճող
  5. բացակ
  6. տե՛ս խելապակաս
  7. տե՛ս պակասություն
  8. տե՛ս թերություն
  9. տե՛ս կարիք
  10. տե՛ս անբավարարություն

Արտահայտություններ[խմբագրել]

  1. պակաս բերել - տե՛ս վիժել
  2. պակաս տեղ ունենալ - թերություն ունենալ, անկատար լինել
  3. ոչ պակաս
    1. նույնքան, նույն չափ
    2. հենց այդքան
    3. առնվազն, ամենաքիչը

Աղբյուրներ[խմբագրել]