պառկել
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [pɑrˈkɛl]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ պառ•կել
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Բայ
- գետնի կամ որևէ բանի (մահճակալի, թախտի և այլն) վրա հորիզոնական դիրքով մեկնվել (մարդու և մի քանի կենդանիների մասին)
- անկողին մտնել (քնելու համար)
- անկողին ընկնել, անկողնային հիվանդ դառնալ, հիվանդանալ
- (փխբ․) թաղվել, գերեզման մտնել
- (փխբ․) տարածվել, փռվել, իջնել ◆ Մերթ կրակը պառկում էր գետնի վրա, մերթ ծուլ լինում մինչև եռոտանու գագաթը։ (Ակսել Բակունց)
- (փխբ․) գետնին փռվել, ամբողջ մարմնով գետնի վա տարածվել, գետին տապալվել ◆ Աժդահայի հարվածից պառկեց գետնին, և ուշքը գնաց։
- (փխբ․) մարմնով գետնի վրա տարածվել (սողալու, թաքնվելու և այլ նպատակով) ◆ Արկի բեկորներից պաշտպանվելու համար նա պառկեց թմբի ետևի քարերի արանքում։
- (փխբ․) նստել, տեղավորվել, տեղ անել, մտնել (գլուխը, խելքը և այլն) ◆ Իզուր ես այդքան խոսում, միևնույն է, ասածներդ նրա գլխին շեն պառկելու:
- (փխբ․) տարածվել, երկարել ◆ Սայլի առջև ոլոր մի ճանապարհ պառկեց: (Վիգեն Խեչումյան)
- ծռվել՝ խոնարհվել դեպի գետին, ցողունը ուղղահայաց դիրքից թեքվել դեպի ցած ◆ Ցորենը պառկել Է։
- դետնի վրա տարածվել, գետնատարած դիրք ընդունել ◆ Ճյուղերը պառկել են գետնին ու հսկայական տարածություն ծածկել)։
- (փխբ․) Ընկած՝ մի տեղ կուտակված՝ զետեղված մնալ ◆ Երկար ժամանակ ապրանքները պառկել են պահեստներում։
- (նորբ․) ընկողմանել, մեկնվել
Հոմանիշներ[խմբագրել]
- ընկողմանել, մեկնվել, տարածվել, փռվել, երկարվել, երկննալ (արևմտհ․), (հնց․)՝ կողմանել, կողմել, կողմնել, պրամբել (գվռ․)՝ կողքի ընկնել, (գվռ․) հոռսա ընկնել, հոռսանկ ընկնել
- անկողին մտնել
- ննջել, նիրհել (թեթև), մրփել, քնանալ, խռմփացնել (խռմփալով), քուն լինել, քուն մտնել, աչքը փակել, աչքը խփել, աչքը կպցնել, նոֆել (հնց․), տանթել (բրբ․), դանթել, կնքվատել, կնքալ, կնճկտալ, քննճել, մռփել, մրփել, մժժել, մշլսլ, նժալ, նժժվել, նժնժալ, մրդխել, շնթռել (անարգ), շնթռկել, աչքի որդը կոտրել, նանել, խոխոնել (երեխան լացից հետո), աչքերը կոըլ գնալ, աչքերը փակվել, քունը տանել, քունը բռնել, քունը գալ, քունը կոխել, քնոց լինել, քուն մտնել, քուն լինել, քուն քաշել, քունը առնել, քունը հանել (շատ), քունը դնել (ձևանալ), քնի գիրկը ընկել, քնի գիրկը մտնել, քունը բռնել, քունը դնել, նանա անել, նանիկ անել, բարձին բարև ասել, բարձի հետ(ը) ընկերանալ, աչքերը թառեցնել, աստծո մոտ գնալ, կոպերով բարև տալ, քթով ճանճ քշել, քար ու կշեռք անել, տանձ կշռել, հավկիթ կշռել, բամբակ կշռել (նստած տեղը)
- տե´ս մեռնել
- տե՛ս թաղվել
- տե՛ս հիվանդանալ
- փռվել, տապալվել
- տե՛ս ծռվել
- տե՛ս ծննդաբերել
Արտահայտություններ[խմբագրել]
- պառկել մի բանի տակ - ենթարկվել մի բանի
- պառկել մեկի հետ - տե՛ս կենակցել
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Ալինա Մուրադյան, Նորածանոթ բառերի բացատրական բառարան (Իմաստասեր Անանիա Շիրակացի համալսարան), Երևան, 2006 — 60 էջ։
Կատեգորիաներ:
- Ձայնային ֆայլերով հայերեն բառահոդվածներ
- Հայերեն բառեր
- Հայերեն բայեր
- Հայերեն բառեր փոխաբերական իմաստով
- Քաղվածք/Ակսել Բակունց
- Քաղվածք/Վիգեն Խեչումյան
- Հայերեն նորաբանություններ
- Հայերեն բառեր հնացած իմաստով
- Հայերեն բարբառային բառեր
- Բառեր «Արդի հայերենի բացատրական բառարան» գրքից
- «Նորածանոթ բառերի բացատրական բառարան» գրքից