պատմական
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [pɑtmɑˈkɑn]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ պատ•մա•կան
Ածական
- պատմության հատուկ, վերաբերող ◆ պատմական աղբյուրներ՝ հուշարձաններ՝ գիտություններ
- իրականում գոյություն ունեցող՝ ունեցած, ոչ մտացածին, իրական ◆ պատմական դեպք՝ անձ
- պատմության համար կարևոր նշանակություն ունեցող, ունեցած, պատմության մեջ մտած ◆ պատմական տարեթիվ, իրադարձություն
- առհասարակ կարևոր, մեծ արժեք ներկայացնող, բացառիկ կարևորություն ունեցող ◆ պատմական որոշում՝ ճառ
- պատմության մեջ տեղի ունեցած, եղած իրադարձություններին վերաբերող, այդպիսի իրադարձություններ ներկայացնող ◆ պատմական վեպ, գեղանկարչություն, թեմատիկա
- երևույթների ծագման ու զարգացման ընթացքը հաշվի առնող, ուսումնասիրող, երևույթներն իրենց աստիճանական զարգացման ընթացքում ուսումնասիրող, ներկայացնող ◆ պատմական աշխարհագրություն, լեզվաբանություն, քերականություն, բառարան
- երևույթները իրենց ծագման ու զարգացման իրական պայմանների մեջ և զարգացման ընթացքում քննող, դիտող, պատմականության տեսանկյունի վրա հիմնված ◆ պատմական մոտեցում, լուսաբանություն։ Լեզվական երևույթների պատմական ուսումնասիրություն
- մարդկային հասարակության զարգացման որոշակի շրջանի, դարաշրջանի և այլն հետ կապված, ոչ մշտնջենական, ոչ հավիտենական ◆ Կապիտալիզմը, ինչպես և ստրկատիրությունը, ֆեոդալիզմը, պատմական կատեգորիա է։
- այն դարաշրջաններին, ժամանակներին վերաբերող, որոնցից նյութական հուշարձաններ են պահպանվել, նախապատմական շրջանին հաջորդած ժամանակներին վերաբերող, հատուկ ◆ պատմական ժամանակներ, շրջան
- պատմության գիրկն անցած, անցյալ դարձած, արդիականությունը կորցրած ◆ Դա մի պատմական ավանդություն է արդեն մեզ համար։ (Վահան Տերյան)
- հռչակված, մեծ անուն հանած, հանրահայտ, հանրահռչակ ◆ Կամսարյանը հասել էր Հայաստանի բնության հրաշալիքներից մինին - պատմական Գեղամա ծովակին։ (Մուրացան)
- ժամանակագրական հաղորդականության վրա հիմնված, ժամանակագրություն պարունակող ◆ Արշակունյան թագավորների գահակալության պատմական տախտակ։
Հոմանիշներ[խմբագրել]
- պատմաբանական (պատմության հատուկ, վերաբերող)
- իրական (ոչ մտածացին, իրականում գոյություն ունեցած)
- կարևոր, դարակազմիկ (պատմության համար մեծ նշանակություն ունեցող)
- տե՛ս պատմողական
- տե՛ս հին
- տե՛ս վաղեմի
- տե՛ս հանրահայտ
Արտահայտություններ[խմբագրել]
- պատմական հոլով - պատմվածքի, խոսքի առարկան ցույց տվող հոլով (այդպիսին էր համարվում գրաբարյան բացառական հոլովը՝ զ նախդրի հետ, որը ցույց էր տալիս, թե ինչի մասին է խոսվում) (լեզվբ․)
- պատմական մատերիալիզմ - գիտություն հասարակության զարգացման առավել ընդհանուր օրինաչափությունների մասին
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։