պարզ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [pɑɾz]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ պարզ
վանկեր՝ պարզ
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Փոխառություն իրանական աղբյուրից՝ *parz. հմմտ. մանիքեական պահլավերեն parūd «զտված, մաքրված», պարսկերեն pālūdan «քամել»։
Ածական
- ոչ ամպամած, պայծառ ◆ պայծառ օր, եղանակ
- հստակ, զուլալ ◆ պարզ ջուր, աղբյուր
- թարմ, մաքուր ◆ պարզ օդ
- փայլուն, հստակ փայլ ունեցող ◆ պարզ աչքեր, հայացք
- չխճողված, ավոլորդ շքեղություններից, զարդարանքներից զուրկ ◆ պարզ կահավորանք, հարդարանք
- ոչ բարդ, հասկանալի, մատչելի ◆ պարզ լեզու, միտք
- հասարակ, ոչ շքեղ, ոչ շռայլ ◆ պարզ կյանք, ապրուստ
- անամպ, աստղալից, ամպով չպատված ◆ պարզ երկինք, գիշեր
- անկեղծ, առանց նենգության, խարդավանքի ◆ պարզ վերաբերմունք, մարդ
- բացահայտ, ակնհայտ, ինքնին հայտնի, որոշակի ◆ պարզ իրողություն, սպառնալիք
- սովորական, ոչ արտակարգ ◆ պարզ պատմություն
- հստակ, թափանցիկ ◆ պարզ ապակի, քող
- բաց, ոչ մուգ ◆ պարզ գույն, թեյ
- հեշտությամբ ընկալվող, ընթերցվող ◆ պարզ գիր, ձեռագիր
- ոչ բաղադրյալ, ոչ բարդ ◆ պարզ նյութ, մարմին
Հոմանիշներ[խմբագրել]
- հստակ, զուլալ, պարզորակ, ականակիտ, վճիտ, բյուրեղային
- պայծառ, ջինջ, անմեգ, անամպամած, անմշուշ, անամպ (ոչ ամպամած)
- տե՛ս թարմ, մաքուր
- անպաճույճ, անզարդ, հասարակ (ավելորդ շքեղությունից, զարդարանքներից զուրկ)
- անարվեստ, անարվեստական
- տե՛ս անկեղծ
- բացահայտ, ակնհայտ, հայտնի, ակներև, պարզորոշ, բացորոշ, մոկին (ինքնին հայտնի)
- բաց (ոչ մուգ)
- տե՛ս հասկանալի
- անբարդ (ոչ բարդ, որ բաղադրյալ)
- սոսկ, լոկ, միայն
- տե՛ս պարզկա
Արտահայտություններ[խմբագրել]
- պարզ բառ - արմատական բառ, որևէ ածանց չունեցող բառ (քրկն․)
- պարզ նախադասություն - միայն մեկ ամփոփ միտք արտահայտող նախադասություն (քրկն․)
- պարզ համառոտ նախադասություն - միայն ենթակայից ու ստորոգյալից բաղկացած նախադասություն (քրկն․)
- պարզ ընդարձակ նախադասություն - բացի ենթակայից ու ստորոգյալից նաև երկրորդական անդամներ ունեցող պարզ նախադասություն (քրկն․)
- պարզ տոկոս - միայն դրամագլխից ստացվող տոկոս (հակառակ բարդ տոկոսի, որ ստացվում է նաև տարեկան տոկոսի հավելումով)
- պարզ անել - պարզել, պարզաբանել
- պարզ կոոպերացիա - շատ թե քիչ քանակությամբ աշխատուժի միաժամանակյա օգտագործումը միատեսակ աշխատանքներ կատարելու համար, պարզ համագործակցություն
- պարզ վերարտադրություն - արտադրության պրոցեսի կրկնությունը նախկին չափով, որի ժամանակ արտադրված արդյունքները լոկ փոխհատուցում են ծախսված արտադրամիջոցները և արտադրում են անձնական սպառման առարկաներ (տնտգ․)
| Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։