պորտ

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ պորտ

վանկեր՝ պորտ 

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Թերևս բնիկ հնդեվրոպական՝ *bod-ro-` *bed- «ուռչել» արմատից. հմմտ. հին սլավոներեն, ռուսերեն бедро «ազդր»։

Գոյական

  1. մարդու փորի կենտրոնական մասում գոյացած փոքրիկ փոսիկ, որ առաջանում է պորտալարը կտրելուց
  2. պորտալարի դեռ չապաքինված կտրվածքը
  3. տե՛ս պորտալար
  4. (փխբ․) փոր ◆ Ոտաբոբիկ, պորտը բաց, անլվա մանուկներ կուչ են եկել տան անկյուններում (Ակսել Բակունց)
  5. (փխբ․) ծնունդ, ծին ◆ Յոթ պորտ Է ծնել։
  6. (փխբ․) սերունդ, իրար հաջորդող սերունդներից յուրաքանչյուրը ◆ (Շաշիկի մայրը) նրա յոթ պորտն արդեն քննել, իմացել Էր ԱԲ
  7. (փխբ․) ուռուցիկ կամ կլոր առարկայի վրայի դուրս ցցված կամ փոս ընկած տեղ (սովորաբար՝ կենտրոնական մասում) ◆ Խնձորի՝ սեխի պորտ: Վահանի՝ զրահի պորտ:
  8. (ճարտարապետություն) կամարի կամ թաղի կենտրոնական քարը, որով փակվում Է կամարը (թաղը), կամարի պորտ

Հոմանիշներ[խմբագրել]

  1. տե՛ս պորտալար
  2. փոր, որովայն (մարդու և կենդանիների մարմնի այն մասը, որի մեջ տեղավորված են ստամոքսը, լյարդը, փայծախը աղիները և այլ գործարաններ)
  3. տե´ս փորոտիք
  4. քաղիրթ (որոճող կենդանիների փորոտիքի պարկը, որովայնի թաղանթը)
  5. տե´ս արգանդ
  6. տե´ս ծնունդ
  7. տե´ս ուտելիք
  8. կումբ (որոշ ամանների ուռուցիկ մասը)
  9. տե՛ս կումբ
  10. տե՛ս պորտաքար
  11. տե՛ս ծնունդ, ծին
  12. սերունդ, զարմ, շառավիղ, տոհմ, ցեղ, բարունակ, ընձյուղ, ճետ (ժղ․), հետ, պորտ, բողբոջ
  13. հետնորդ, հաջորդ, ժառանգ
  14. զավակ, որդի (փխբ․)
  15. տե՛ս ձագ
  16. տե՛ս արմուկ

Արտահայտություններ[խմբագրել]

  1. պորտ գցել
    1. փոր գցել, գիրանալ, չաղանալով փորը մեծանալ
    2. փորը շարժելով պարել
  2. պորտ մաշել - չարչարվել, շարունկա՝ երկար ժամանակ մի աշխատանքով՝ զբաղմունքով զբաղված լինել
  3. պորտը դուրս գալ՝ դուրս ընկնել
    1. պորտը տեղից խախտվել
    2. ուժասպառ լինել լինել, շատ ծանր աշխատանքից տանջվել
  4. պորտը կտրել - պորտալարը հատել՝ կտրել
  5. պորտը հաստացնել - փոր գցել, գիրանալ
  6. պորտը մի տեղ՝ մի բանի մեջ կտրել - որևէ բանի բնական մեծ հակում՝ սեր մոլություն ունենալ ◆ սրա պորտը խանութում են կտրել (Ժիրայր Ավետիսյան)
  7. պորտը տեղը գցել՝ դնել
    1. ընկած պորտը բուժել՝ տեղը գցել
    2. մեկից վրեժ լուծել
    3. վնասելով խեղճացնել՝ ընկճել
  8. յոթ պորտ - բոլոր նախնիները, մինչև պապի պապը

Աղբյուրներ[խմբագրել]