վիշապ

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [viˈʃɑp]

վիշապի արձան Վիետնամում

Դասական ուղղագրութեամբ՝ վիշապ

վանկեր՝ վի•շապ 

Ստուգաբանություն

Փոխառություն իրանական աղբյուրից՝ *vešāp. հմմտ. ավեստերեն višāpa:

Գոյական

1. ամպրոպային չար ոգի, փոթորկի անձնավորումը, որ աշխատւմ է կլանել արեգակը (դիցբ․)
2. պտուտահողմի անձնավորումը, սատանի քամի, թաթառ
3. թևավոր առասպելական հրեշ, որ կլանում է մարդկանց ու կենդանիների (առասպ.)
4. առհասարակ, հրեշ, դև (առասպ.)
5. վիշապօձ
6. օձի շապկով հրեշանման մարդիկ, որոնք ապրում էին քարայրներում և իբրև թե իրենց զորքերով միմյանց դեմ էին կռվում (առասպ.)
7. ծովային հրեշ (առասպ.)
8. վիշապակերպ թևավոր արձաներ, որ կանգնեցվում էին շենքի գլխավոր մւտքի արջև (պատմ. ճրտրպ.)
9. ձկան կերպարանքով մեծ քարե արձան, որպես պաշտամունքային սրբություն (պատմ.)
10. արևադարձային երկրներում ծառերի վրա ապրող մողես (կենդբ.)
11. չարագործ, արյունարբու մարդ, հրեշ (փխբ․)
12. հյուսիսային երկնակամարի համաստեղություներից մեկը, որը գտնվում է մեծ արջի մոտ (աստղգ.)

Բացատրություն

1. (ճրտրպ․) (շին․) պաշտվել է իբրև ջրային տարերքի, պտղաբերության ու հարստության հովանի, իսկ ավելի ուշ դարձել ահեղություն, իշխանության խորհրդանիշ

Հոմանիշներ

1. հրեշ, հրակոն (դից.), հուշապ, լևիաթան (ամպրոպային չար ոգի) (հնց.)
2. հրեշ, դև (թևավոր առասպելական հրեշ, որ կլանում է մարդկանց ու կենդանիների) (առսպ.)
3. ծովահրեշ (ծովային հրեշ) (առսպ.)
4. հիդրա (բազմագլխանի)
5. տե՛ս պտտահողմ, թաթառ
6. տե՛ս վիշապօձ
7. տե՛ս չարագործ
8. վիշապաքար (վիշապի կերպարանքով պաշտամունքային քարե արձան) (հնգ.)

Արտահայտություններ

1. վիշապ թագավոր - տե՛ս վիշապ օձ
2. վիշապ ձուկ - կետանման ջրային կենդանի, 20-30 մետր երկարությամբ
3. վիշապ քամի - պտտահողմ
4. վիշապ օձ - անթույն օձերի կարգին պատկանող շատ խոշոր օձ (ապրում է Հարավային Ամերիկայում և Մադագասկարում) վիշապօձ (բոա)

Ի արտաքին հոլովում
	Եզակի թիվ	Հոգնակի թիվ
Ուղղ.	վիշապ(ը)	վիշապներ(ը)
Սեռ.	վիշապի	վիշապների
Տր.	վիշապի(ն)	վիշապների(ն)
Հայց.	վիշապ(ը)	վիշապներ(ը)
Բաց.	վիշապից	վիշապներից
Գործ.	վիշապով	վիշապներով
Ներգ.	վիշապում	վիշապներում

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ dragon գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ ejderha իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ δράκος շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ дракон (ru) ‎(drakon), гидра (ru) ‎(gidra), вишап (ru) ‎(višap) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Ս․ Գասարջյան, Ճարտարապետական և շինարարական տերմինների ռուս-հայերեն և հայ-ռուսերեն բացատրական բառարան, Երևան, 2007 — 572 էջ։