día

Վիքիբառարան-ից

  Իսպաներեն
[խմբագրել]

վանկեր՝ día 

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Առաջացել է լատիներեն dies բառից, որն էլ հնդեվրոպական նախալեզվի *dyḗm բառից, *dyḗws (երկինք, օր) բառի հայցական հոլովից։

Գոյական[խմբագրել]

Արական սեռ[խմբագրել]

Եզակի Հոգնակի
día días
  1. օր, ցերեկ
  2. հոգնակի՝ կյանք, կյանքի օրեր
  3. (հզվդ․) հոգնակի՝ ծննդյան օր

Հոմանիշներ[խմբագրել]

Արտահայտություններ[խմբագրել]

  1. día adiado, día diado - որոշակի, նշանակված օր
  2. día artificial - արևածագից մայրամուտ
  3. día civil - օր ու գիշեր, գիշեր ու ցերեկ
  4. día colendo, día festivo, día de fiesta, día de descanso - տոնական օր, հանգստյան օր
  5. día laborable, día de cutio, día de hacienda, día de trabajo - աշխատանքային օր
  6. día lectivo - ուսումնական օր
  7. día natural - ցերեկային ժամ
  8. día pardo, día gris - ամպամած, ամպոտ, ամպած, մառախլապատ
  9. día puente - երկու տոն օրերի միջև օր
  10. día quebrado - ոչ աշխատանքային օր
  11. día solar - օր ու գիշեր, գիշեր ու ցերեկ, օր
  12. día de años - ծննդյան օր
  13. (եկեղ․) día de ayuno - պասի օր
  14. día de guardar, día de precepto - հանգստյան օր, տոն օր (սահմանված եկեղեցու կողմից)
  15. (եկեղ․) día del Corpus, día del Corpus de Dios, día del Corpus del Señor - տոն Տիրոջ Մարմնի և Արյան
  16. (եկեղ․) día de los difuntos, día de los finados - ննջեցյալների հիշատակման օր, հիշատակ մեռելոց
  17. (եկեղ․) día de Reyes - մոգերի երկրպագության օր
  18. (եկեղ․) día de viernes, día de pescado, día de vigilia - պասի օր
  19. algún día - մի օր
  20. al otro día, otro día - հաջորդ օրը, մյուս օրը
  21. de día - ցերեկը
  22. de día a día, de un día a otro - օրեցօր, շուտով, եթե ոչ այսօր, ապա վաղը, մոտակա օրերին
  23. de día en día - (հետաձգելով) օրեցօր
  24. día por día - ամեն օր, օրեցօր
  25. días atrás - մի քանի օր առաջ
  26. el otro día - վերջերս, այս մի քանի օրը
  27. el día menos pensado, el mejor día - անսպասելի, մի գեղեցիկ օր
  28. en el día de hoy, en el día de la fecha, hoy día, hoy en día - այժմ, ներկայումս, այս պահին
  29. en pleno día - օրը ցերեկով, բացեիբաց
  30. en su día - ժամանակին,
  31. en (todos) los días de mi (tu, etc) vida - երբեք
  32. entre día - օրվա մեջ
  33. todo el día, todo el santo día - ամբողջ օրը
  34. un día - մի անգամ
  35. un día sí y otro no, un día por medio - մեկ օր հետո
  36. al fin de sus días - կյանքի մայրամուտին
  37. buen día - լավ օր, լավ եղանակ
  38. mal día, día feo, día hosco - ամպամած օր, վատ եղանակ
  39. día crítico, día decretorio -
    1. բեկում, բեկումնային օր
    2. (բժշկ․) ճգնաժամ
  40. (կրոն․) día de juicio, día del juicio, día de juicio final, día del juicio final -
    1. դատաստանի օրը
    2. (նաև día del juicio por la tarde) հայտնի չէ՝ երբ, իշի զատկին, երբեք
  41. día a día, día tras día -
    1. ամեն օր
    2. մշտապես, օրեցօր
  42. a días - երբեմն, ժամանակ առ ժամանակ
  43. de días -
    1. հին, հնուց հայտնի
    2. տարեց, տարիքով
  44. del día -
    1. նորաձև, լայնորեն տարածված, ժամանակակից
    2. թարմ, այսօրվա (հացի, թերթի և այլն մասին)
  45. de un día para otro -
    1. (հետաձգելով) օրեցօր
    2. մոտակա օրերին, շուտով
  46. abrir el día, despuntar el día, rayar el día, romper el día - արևը ծագել
  47. caer el día - արևը մայր մտնել
  48. dar los días, dar los buenos días - բարևել
  49. dar el día - ուժեղ վշտացնել, դառնացնել ինչ-որ մեկին
  50. despojarse el día - պայծառանալ, բացվել, պարզվել, լուսավորվել
  51. estar al día - տեղյակ լինել (ինչ-որ բանից), հետ չընկնել (նորաձևությունից և այլն)
  52. estar en días - ծննդաբերելու օրերին լինել, հղիության վերջին ամսին լինել, ազատվելու օրերին լինել
  53. ir al día, vivir al día - մի կերպ գլուխը պահել
  54. no pasar día para uno, no pasar día por uno - լավ պահպանվել, տարիքից փոքր երևալ
  55. no tener más que el día y la noche - ոչ մի գրոշ չունենալ, քոռ կոպեկ չունենալ
  56. día de mucho, víspera de nada - մի օր լի է, մի օր՝ դատարկ
  57. como del día a la noche, como día y noche - ոչ մի նմանություն, ինչպես երկինքն ու երկիրը
  58. no se pasan los días en balde, no se van los días en balde - տարիքն իրենն ասում է
  59. tal día hará un año - թքած, սրան տեսեք, մի սրան տես
  60. tiene sus días contados - նրա օրերը հաշված են
  61. ¡buenos días! - բարի օր
  62. ¡hasta otro día! - մինչ նոր հանդիպում
  63. mañana será otro día - առավոտվա խելքը երեկոյինից լավ է

Աղբյուրներ[խմբագրել]

  • Բ․ Նարումով, Իսպաներեն-ռուսերեն բառարան, Մոսկվա, «Русский язык», 1988 — 832 էջ, ISBN 5-200-00695-3։