Jump to content

աչք ունենալ

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն դարձվածք

  1. (մեկի՝ մի բանի վրա/ մեկին՝ մի բանի) տիրանալ ձգտել  - Ես տասը տարի աչք եմ ունեցել այդ հողի վրա... այն ժամանակ այդ հողը պետք էր ինձ, շատ էր պետք։ Պերճ Զեյթունցյան  Ես ոչ մեկի աթոռի, առավել ևս նրա աթոռի վրա աչք չունեմ: Գրիգոր Բալասանյան  Այդ ամենի հետ, իր ողջ պատմության ընթացքում մեր ժողովուրդը աչք չի ունեցել ուրիշի ունեցածին, չի ցանկացել բռնագրավել ուրիշի իրավունքը։ (Մարտիրոս Սարյան)  {Գրոշն ի՞նչ է, գրոշի վրա աչք չունենա ու մինակ խալխի խերի էդեն ըլի ման գալի։ Գաբրիել Սունդուկյան  - Բայց մենք՝ հայերս, երբե՛ք աչք չունինք ամբողջ Թուրքիո վրա։ «Նաիրի»  Իմ կարծիքովս, կարգ մը հայ բողոքականներ... աչք ունին առաջին ընտրաշրջանի փոքրամասնոթւյան աթոռին։ «Զարթոնք»
  2. հետամտել (ամուսնանալու, առավելապես կնոջ)  - Դու աչք ունեի՞ր Սաթենիի վրա,- հարցրեց պառավը։ - Հիմա էլ ունեմ։ Սերո Խանզադյան  Կնոջական ամեն դյութություններով հղփացած սիրուն օրիորդ մըն էր Սիրանույշ, որուն շատ երիտասարդներ աչք ունեին, թե՛ գեղեցկության, և թե՛ հարստության համար։ Եր  - Դու Արշակի վրա աչք ես ունեցե՞լ, Հեղնա՛ր,- հարցրեց խոժոռած հայրը։ (Պերճ Պռոշյան)  - Ինչո՞ւ համար աչք նետեցիր աննշան լորտի [լորդի] մ'աղջկան, որ քեզի աչք չունի, կ'ըսեն ամեն տեղ։ (Մաթևոս Մամուրյան)
  3. (հավանելով) նկատի ունենալ, աչքի տակ ունենալ  Նա նկատել է և համոզված է, որ ծերունի Խաչոն աչք ունի Թոմաս էֆենդու վրա, և մտածում է նրան փեսայացնել։ (Րաֆֆի)  - Կարելի է՝ սրտիդ ուզածն է, որ մեռնիմ, ուրիշի վրա աչք ունիս, հա՞: (Ավետիք Իսահակյան)
  4. որևէ միտում ունենալ  Ես իր վրա աչք չունեի, իր մեծ եղբայրն էի։ Աշոտ Հովհաննիսյան
  5. (հզվդ․) հսկել, հոգ տանել  Շտապեց տուն, շունը հանձնեց տիրուհու խնամքին, խնդրելով աչք ունենալ Սարոյի վրա։ Ստեփան Զորյան
  6. (հզվդ․) (մի բան անելու) նպատակ հետապնդել  Հոլանդացին աչք չուներ կառուցելու մեծ և շքեղ պալատներ։ «Գրական թերթ»

Աղբյուրներ

[խմբագրել]
  1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։