բեկում
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [bɛˈkum]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ բե•կում
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Գոյական
- բեկելը, բեկվելը
- կոտրելը, թեքելը, կոտրվելը, թեքվելը
- կոտրվածք, ջարդվածք
- կործանում, խորտակում
- ջարդ
- լքում, սրտի կոտրվելը, սրտաբեկություն ◆ Եվ տանջանք, և բեկում, և թախիծ Սև օրեր ես դեռ կտեսնեմ։ (Վահան Տերյան)
- վճռական, կտրուկ փոփոխություն
- (ֆիզ․) լույսի, ձայնային ալիքների, ճառագայթների ուղղության փոփոխություն՝ մի միջավայրից այլ միջավայր անցնելիս
- որևէ բանի զարգացման մեջ շրջադարձ, ընթացքի արմատական փոփոխություն, դեպի լավը փոխվելը ◆ Մեծ բեկման տարի։ Նրանք… եկան այն համոզմունքին, որ պրոֆ․ Մելիք-Անդրեասյանի մեջ կատարվել է հիմնական բեկում։ (Վահան Թոթովենց)
- (լեզվբ․) սկսած Գրիմմից՝ գերմանակն լեզուների քերականություններում այսպես են կոչում հնչյունափոխական այն երևույթը, երբ թեքույթի նեղ ձայնավորի ազդեցությամբ (ետընթաց առնմանում ոչ կից հնչյունների) արմատի լայն ձայնավորը դառնում է նեղ, օրինակ՝ հին բարձր գերմ․ gebit>gibit>gibt
Հոմանիշներ[խմբագրել]
- շրջադարձ (վճռական, կտրուկ փոփոխություն)
- շեղում (լույսի, ձայնային ալիքների, ճառագայթների ուղղության փոփոխություն՝ մի միջավայրից այլ միջավայր անցնելիս) (ֆիզ.)
- խորտակում, կործանում
- տե՛ս բեկանում
Արտահայտություններ[խմբագրել]
- մեծ բեկման տարի
- լույսի բեկում
- բեկում առաջանալ - որևէ բանի զարգացման մեջ փոփոխություն՝ շրջադարձ կատարվել
- բեկում առաջացնել - որևէ բանի զարգացման մեջ շրջադարձային փոփոխություն կատարել
- (իրավ․) բեկման գանգատ, բողոք - դատական մարմինների վճռի դեմ տրվող բողոք վերադաս համապատասխան մարմիններին
- բեկման ենթակա լինել - (դատական վճիռը) վերադաս մարմինների կողմից վերաքննության ենթակա լինել
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Հ.Զ. Պետրոսյան, Ս.Ա. Գալստյան, Թ.Ա. Ղարագյուլյան, Լեզվաբանական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիա», 1975 — 328 էջ։