Հայերեն

Արտասանություն

ՄՀԱ: [zəmˈɾuχt]

ՄՀԱ՝ [zmɾuχt]

վանկեր՝ զ(ը)մ•րուխտ

Արտասանություն[խմբագրել]

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Փոխառություն իրանական աղբյուրից՝ *zumurruft. զմրութ ձևը փոխառված է թուրքերենից:

Գոյական

(երկրբ․) միներալ, բերիլի հազվագյուտ քրոմապարունակ վառ խտականաչ տարատեսակ
վառ կանաչ գույնի թափանցիկ թանկագին քար (հնք․) ◆ Պաստերը մարջանից էին, ծառերի տերևները՝ զմրուխտից, պտուղները՝ հակինթից։ Հովհաննես Թումանյան
կանաչ, բուսականություն (փխբ․) ◆ Հայրենի գետին զմրուխտ ափերին մեր հին տնակն է կքել մենավոր։ (Ավետիք Իսահակյան) ◆ Զմրուխտ սարում երազել եմ Չնաշխարհիկ մուրազ անուշ։ Հովհաննես Թումանյան
կանաչություն, կանաչ ◆ Ջանում էր երևակայության աչքով տեսնել խաղողի այգիների զմրուխտը, ոսկի ողկույզներ։ Դերենիկ Դեմիրճյան ◆ Տամկացած գետնի աշնանային զմրուխտը ապրում էր վերջին օրերը։ Դերենիկ Դեմիրճյան
կանացի հատուկ անուն

Ածական

զմրուխտի գույնի, վառ կանաչ

Հոմանիշներ[խմբագրել]

զմրուխտաքար, սկյութիկոն, սկյութական ակն

Արտահայտություններ[խմբագրել]

զմրուխտ թռչուն - հեքիաթների առասպելական, դրական հատկանիշներով թռչուն Զմրուխտ հավք՝ թռչուն, ղուշ― հեքիաթներում հաճախ հիշատակվող առասպելական թռչուն, որ հեքիաթի դրական հերոսին թռցնում է ցանկացած վայրը կամ իր երգով հարաշքներ է գործում ◆ Ու պատմում է նա (Նեսոն) Հուրի փերիներից, Զմրուխտ ղուշից, լիս ու մութ աշխարհից։ Հովհաննես Թումանյան

Բաղադրյալ բառեր
զմրուխտազարդ զմրուխտազարդել զմրուխտահավ զմրուխտաճաճանչ զմրուխտաքար զմրուխտեղեն զմրուխտագեղ զմրուխտագույն զմրուխտազարդ զմրուխտակ զմրուխտականաչ զմրուխտակապ զմրուխտաճյուղ զմրուխտանալ զմրուխտանման զմրուխտաշող զմրուխտապատ զմրուխտավարս զմրուխտացոլ զմրուխտափայլ զմրուխտե զմրուխտերակ զմրուխտյա զմրուխտագործ

Թարգմանություններ
ալբաներեն՝ անգլերեն՝ emerald, smaragd արաբերեն՝ բասկերեն՝ բոսնիերեն՝ բելոռուսերեն ՝ բուլղարերեն՝ գերմաներեն՝ դանիերեն՝ եբրայերեն՝ էսպերանտո՝ էստոներեն՝ թուրքերեն՝ իսլանդերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ իռլանդերեն՝ լատիներեն՝ լատվիերեն՝ լիտվերեն՝ խորվաթերեն՝ լեհերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ հունգարերեն՝ ճապոներեն՝ մալթերեն՝ մակեդոներեն՝ նորվեգերեն՝ շվեդերեն՝ չեխերեն՝ պարսկերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռումիներեն՝ ռուսերեն՝ изумруд, изумрудный, яркозелёный սլովակերեն՝ սլովեներեն՝ սուահիլի՝ վրացերեն՝ ուելսերեն՝ ուկրաիներեն՝ ֆիններեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ[խմբագրել]

Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

Հողմիկ Սարգսյան, Ռուզաննա Սարգսյան, Երկրաբանական տերմինների եռալեզու հանրագիտական բառարան, Երևան, «Զանգակ», 2014 — 672 էջ։

զմրուխտ

Բաժիններ