կող

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ կող

վանկեր՝ կող 

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Թերևս բնիկ հնդեվրոպական՝ *gol- «ճյուղ» արմատից, որից նաև հայերեն կողր «ճյուղ» և ռուսերեն голья «ճյուղ» բառերը։ Աճառյանը, հետևելով Մեյեին, համեմատում է թոխարերեն Ա kälyme, Բ kälymiye «կողմ» բառերի հետ, սակայն այս բառերի բուն իմաստն է «ուղղություն, աշխարհի կողմ», և նրանց համեմատությունը հունարեն κλίμα՝ «աշխարհամաս, աշխարհի կողմ» բառի հետ ավելի հավանական է։

Գոյական

  1. (կզմխս․) կրծքի վանդակը կազմող աղեղնաձև ոսկորները, որոնք կպած են ողնաշարին, կողաշար
  2. մարդու մարմնի՝ իրանի աջ և ձախ մասերը՝ թիկունքից մինչև ազդրը
  3. անասունի մարմնի աջ և ձախ մասերը, պառակ
  4. առարկայի աջ կամ ձախ մասը, կողմ, կողք, եզր
  5. առարկայի արտաքին մակերևույթը՝ մասը
  6. լեռան երկու կողմերի միջև ընկած շերտը, լեռնակող
  7. առարկայի շրջափակ ◆ Տակառի կող:
  8. առարկայի ներսի կողքային մակերեսը։
  9. եզր, ծայր
  10. գրքի՝ տետրի կազմ
  11. (տպգր․) ստվարաթղթի կտոր, որ գրքի ծավալից քիչ ավելի մեծ է և ներկայացնում է ամուր կազմային թաղանթի հիմքը
  12. (տպգր․) կազմի ծածկիչներից յուրաքանչյուրը
  13. (ատղձ․) նիստերի հատման գիծ, տախտակի շերտի և եզրի կամ շերտի և ճակատի հատման գիծ
  14. (փխբ․) կոնք, գավակ
  15. համառություն, կամակորություն
  16. ձմերուկի՝ սեխի և այլնի շերտիկ, կուղ
  17. (հրտ․) ստվարաթղթի կտոր, որն ունի գրքի ֆորմատից քիչ ավելի մեծ ֆորմատ և ներկայացնում է ամուր կազմային թաղանթի հիմքը
  18. կազմի ծածկիչներից յուրաքանչյուրը
  19. (ճրտրպ․) (շին․) ուղղանկյուն շենքի լայնական ճակատը

Հոմանիշներ[խմբագրել]

  1. կողաշար, կողոսկր (կզմխս․)
  2. կողք, կուշտ
  3. պառակ, կողիկ
  4. կողմ, եզր, կուռ
  5. կուղ, շերտիկ

Արտահայտություններ[խմբագրել]

Աղբյուրներ[խմբագրել]

  • Գ. Պարիս, Պոլիգրաֆիական և հրատարակչական տերմինների ռուս-հայերեն համառոտ բառարան, Երևան, «Հայպետհրատ», 1953 — 136 էջ։
  • Ս․ Գասարջյան, Ճարտարապետական և շինարարական տերմինների ռուս-հայերեն և հայ-ռուսերեն բացատրական բառարան, Երևան, 2007 — 572 էջ։