հանդես

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ հանդէս

վանկեր՝ հան•դես 

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Փոխառություն իրանական աղբյուրից. հմմտ. ավեստերեն handaesa-, andes «երևալ, հանդես գալ»։

Գոյական

  1. մասսայական տոն՝ տոնախմբություն ◆ Այստեղ միշտ քեֆ ու հանդես է։ (Վահան Տերյան)
  2. մշակութային մասսայական միջոցառում (երեկույթ, համերգ, ներկայացում և այլն)
  3. շուք, շքեղություն
  4. պարբերական հրատարակություն, պարբերագիրք, ժուռնալ ◆ Տեր խմբագիր, պոետ եմ նոր, բերել եմ ձեզ ոտանավոր, ահա կարդամ, ականջ դրեք, Ձեր հանդեսում տեղավորեք։ Հովհաննես Թումանյան
  5. որևէ բանի հրապարակական շքեղ արարողություն՝ ծիսակատարություն ◆ Պսակադրության հանդես:
  6. (հնց․) ցուցադրություն, ցուցահանդես ◆ Պատկերների հանդես:
  7. (հնց․) ստուգատես, զորատես
  8. (հնց․) ասպարեզ, հրապարակ, մրցարան ◆ Երգ ու տաղով մտա հանդես: Հովհաննես Թումանյան
  9. (նորբ․) հեռուստատեսային հատուկ բնույթի տեղեկատու հաղորդում ◆ Հեռուստատեսության սպորտային հանդես:
  10. (պաշտանվ․) մշակութային զանգվածային միջոցառում

Հոմանիշներ[խմբագրել]

  1. տոնախմբություն, տոնահանդես, տոնակատարություն, շքահանդես, տոն
  2. ցերեկույթ (ցերեկով), երեկույթ, ցայգահանդես (երեկոյան)
  3. շքահանդես, տոնահանդես, անցահանդես, շքեղահանդես, պայծառակացուրդ (հնց․)
  4. պարբերահանդես, պարբերագիրք, պարբերական, ամսագիր, ամսահանդես
  5. արարողություն, արարողակարգ
  6. ցուցահանդես, պատկերահանդես, ցուցադրություն
  7. զորահանդես, ռազմահանդես, զինահանդես, զորացույց, զորատես, (հնց․)՝ զորանցք, տողանցք, տողանցություն, տողանցում
  8. երաժշտահանդես, նվագահանդես, համերգ, երգահանդես
  9. խրախճանք, խնջույք, կերուխում, քեֆ, գինարբուք, հացկերույթ, ճաշկերույթ, կոչունք, սեղան (ժղ․), (հնց․)՝ խրախճան, խրախճանություն, խրախություն, խրախունք, րախճանք, խնծղանք
  10. ներկայացում

Արտահայտություններ[խմբագրել]

  1. հանդես բանալ - երևան բերել, ցուցաբերեկ ◆ Սկզբում մեծ հոգատարություն էր հանդես բերում տնտեսության մեջ։ (Ավետիք Իսահակյան)
  2. հանդես բերել
    1. երևան բերել, ասպարեզ հանել
    2. ցուցաբերել, դրսևորել
  3. հանդես գալ
    1. երևան գալ, ասպարեզ իջնել ◆ Այնտեղ, ուր չի ազդում խոսքը, պետք է հանդես գա զենքը։ Ստեփան Զորյան
    2. ելույթ ունենալ (ճառով՝ զեկուցումով և այլն) ◆ Նրանից անմիջապես հետո պատասխան խոսքով հանդես եկավ Աքպերը։ (Գարեգին Սևունց)
    3. մրցությունների մասնակցել
  4. հանդես կանգնել - տե՛ս հանդես գալ (1)
  5. հանդես հանել - տե՛ս հանդես բերել

Աղբյուրներ[խմբագրել]

  • Դ․Ս․ Չիլինգարյան, Ե․Լ․ Երզնկյան, Պաշտպանական-անվտանգային տերմինների հայերեն-ռուսերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Գյումրի, «ՀՀ ՊՆ ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտ», 2015 — 1196 էջ։