ձիգ

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ ձիգ

վանկեր՝ ձիգ 

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Թերևս բնիկ հնդեվրոպական՝ *g՛he-gh- կամ *g՛hi-u-՝ *g՛hei- «քշել, արագ շարժել, նետել, շպրտել» արմատից. հմմտ. ավեստերեն zaena «զենք», այլև հին հնդկերեն haya- «նժույգ», հայերեն ձի։

Ածական

  1. պիրկ, պինդ քաշած՝ ձգած
  2. ուղիղ ու զգաստ կեցվածքով ◆ Պարսպապատ դռնից ներս մտնողները նիզակավորներ էին՝ նժույգների վրա ձիգ նստած։ Սերո Խանզադյան
  3. ըստ ժամանակի երկարորեն ձգվող, երկարատև ◆ Քսանյոթ ձիգ դարերի տարիք ունի Երևանը։
  4. ըստ տարածության երկարորեն տարածվող, երկար ◆ Անուշ մրմունջով նիրհած դաշտերով մեղմ օրորվում էր ձիգ քարավանը։ (Ավետիք Իսահակյան)
  5. (փխբ․) պինդ, ամուր, անսասան ◆ Այն (արևը) մենք վառել ենք մեր գլխին հար ձեռքերով իր ձիգ ու ջղապինդ։ Եղիշե Չարենց

Հոմանիշներ[խմբագրել]

  1. պիրկ, ձգլիկ (գվռ․)
  2. զգաստ, ուղիղ դիրք (գվռ․)
  3. երկարատև, երկարաժամանակյա
  4. տե՛ս պինդ, ամուր

Գոյական

  1. (ռազմ․) հրացանից արձակված գնդակ կամ թնդանոթից արձակված ռումբ
  2. կանեփի թելից ոլորած հաստ չվան, որ գործ են ածում իբրև արորի շղթա

Հոմանիշներ[խմբագրել]

  1. (ռազմ․) արձակյուն, կրակ

Արտահայտություններ[խմբագրել]

  1. ձիգ կենալ
    1. պինդ՝ ամուր աներեր մնալ
    2. հաստատուն՝ հաստատակամ մնալ, համառել
  2. ձիգ տալ
    1. ձգել, պրկել ◆ Պապը շուտ-շուտ ձիգ էր տալիս ձիու սանձը։ Ստեփան Զորյան
    2. իր ետևից քաշել, ձգելով տանել
    3. մի ծայրից բռնած դեպի իրեն քաշել
    4. տևականորեն մի բանի անել, երկարացնել ◆ Նվագածուն անլուռ առվակի նման ձիգ էր տալիս նվագը։ Դերենիկ Դեմիրճյան
    5. ձգձգել, քաշքշել
    6. հասցնել

Աղբյուրներ[խմբագրել]