պոկել
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [pɔˈkɛl]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ պո•կել
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Բայ
- ձեռքով ձգելով կտրել՝ կոտրել, քաղել ◆ Իվան բեյը… ցածլիկ ճյուղից մի քանի հատ սալոր պոկեց (Ակսել Բակունց)
- մաղը՝ թելը ևն հանել՝ քանդել՝ կտրել ◆ Ճչաց, լացեց, պոկեց մազերը գլխից (Ավետիք Իսահակյան)
- տեղից հանել, արմատից՝ հիմքից հանել, արմատախիլ՝ գետնախիլ անել ◆ Գետը հեղեղում էր եզերքը… արմատահան պոկում էր ծառերը (Ավետիք Իսահակյան)
- բերանով կտրել ◆ Սարում որ պախրեն խոտ պոկի, նա կլսի Հովհաննես Թումանյան
- որևէ բանից մի մաս անջատել, մաս՝ կտոր՝ բեկոր հեռացնել՝ վերցնել (ուժով քաշելով, ջարդելով, կծելով և այլն) ◆ Ժայռից քար պոկել: Անգղը մի փերթ ևս պոկեց:
- հարվածով կտրել՝ անջատել՝ կոտրել ◆ Թրի մի հարվածով նա պոկեց խեղճի գլուխը։
- տեղից խախտելով բարձրացնել՝ վեր հանել՝ մի կողմ գցել ◆ Քամին տանիքից պոկում էր թիթեղի մի ահագին կտոր (Նաիրի Զարյան)
- մեկից ուժով մի բան խլել՝ ճանկել ◆ Տղան պոկեց երեխայի ձեռքից հացի կտորն ու փախավ։
- քերթելով՝ մաշկելով հանել, գերծել ◆ Որսկանը գելի մորթին պոկում է, վեր կալնում, գնում Հովհաննես Թումանյան
- հեռացնել, անջատել, կտրել (հայացքը, աչքերը և այլն) ◆ Արմենը չէր կարողանում հայացքը պոկել՝ գեղեցիկ ձիուց (ԳԹ)։
- ուժգնորեն ոլորել՝ ձգել ցավացնել ◆ Ականջնհրդ կպոկեմ:
- մեկից դժվարությամբ (խնդրելով, հարկադրելով և այլն) մի բան ստանալ ◆ Հազիվ նրանից մի քանի կոպեկ կարողացանք պոկել:
- դժվարությամբ՝ չարչարանքով՝ ծանր աշխատանքով մի բան ձեռք բերել ◆ Քրտինքով քարից հաց ենք պոկում:
- ուժով հեռացնել՝ հանել՝ մի բանի վրայից քաշել ◆ Կարծես թե մեկը պիրկ, ջղուտ ձեռքով պոկեց իր խավար աչքերից բարակ, թափանցիկ մի քող Եղիշե Չարենց
- թաղանթը՝ կեղը՝ ծլեպը ևն ձգելով կտրել-հեռացնել ◆ Նա եղունգներով վերքի կեղերն էր պոկում:
- գետնից կտրել՝ բարձրացնել ◆ Հսկայական ծանրությունը նա փետուրի նման պոկեց ու բարձրացրեց գլխից վեր։
- անջատել, բաժանել, հեռացնել ◆ Պինդ կպել էին, հազիվ կարողացանք իրարից պոկել:
- ազատել, պրծացնել ◆ Խեղճ կնոջը պոկեցեք էդ գազանի ձեռքից։
Հոմանիշներ[խմբագրել]
- քաղել, կտրել, պլոկել, փրցնել, (արևմտհ․), (հնց․)՝ արտաքաղել, փրծանել, (գվռ․)՝ գջլել, գռել, փրթել, պոպոկել, պոպկել, ճեպռել, ճիպկել, ճիպել, ճպռել, ճփել, ճպռտել, շեպկել, պիճկել, պոլոկել, պճկել, պռճկել, պռճոկել, պոռճկել, պոճկել, պճռել, պճռքել, պճռթկել, պճռտել, պճռտկել, պչխել, լպկել, պոկ տալ
- (գվռ․)
- պոլտել, ճոլտել, խառել, ճտապոլ անել
- կտրել, հանել, քանդել
Արտահայտություններ[խմբագրել]
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։