Դասական ուղղագրութեամբ՝ սմքել
վանկեր ՝ ս(ը)մ•քել
նիհարելով կուչ գալ՝ կծկվել, հալումաշ լինել, հյուծվել ◆ Նանը սմքել (Մամուլ)
թառամելով կնճռոտվել՝ կնճռապատվել (մաշկի մասին)
հյութը կորցնելով թառամել, ճլորել ◆ Այծերն ու ոչխարները դժվարությամբ էին ծամում սմքած Սերո Խանզադյան
ուժասպառ լինել ◆ Հոգին սմքել էր (Անահիտ Սահինյան)
չորանալ, կենսական հյութերը կորցնելով կուչ գալ ◆ Պատի ճեղքում սմքած (Ակսել Բակունց)
ցամաքել, չորանալ ◆ Գարնան հեղեղ է. առաջ կխելագարվի, հետո կսմքի Դերենիկ Դեմիրճյան
(փխբ․) երկյուղից՝ վշտից և այլնից կուչ գալ՝ խեղճանալ ◆ Նա նոր հասկացավ, որ իր կյանքը վտանգված է, և սմքեց Դերենիկ Դեմիրճյան (փխբ․) ցնդել ◆ -Ես այդ սիրո արբեցությունները գիտեմ, շամբանիայի փրփուրի պես շուտով կսմքին (Գրիգոր Զոհրապ) (փխբ․) կուչ գալ, կծկվել ◆ Նա ծերունավարի սմքել էր (Սուրեն Այվազյան) ◆ Անտոնի աչքին մայրն ավելի փոքրացած երևաց, սմքած (Ակսել Բակունց) տե՛ս կծկվել , ճլորել
տե՛ս կնճռոտել , կնճռապատվել
տե՛ս թոշնել , թառամել
տե՛ս ուժասպառվել
տե՛ս չորանալ , ցամաքել
տե՛ս խեղճանալ
տե՛ս կքել , կքվել
Խոնարհում
Անորոշ դերբայ
սմքել
Ենթակայական դերբայ
սմքող
Հարակատար դերբայ
սմքած
Համակատար դերբայ
սմքելիս
Անկատար դերբայ
սմքում
Վաղակատար դերբայ
սմքել
Ապակատար դերբայ
սմքելու
Ժխտական դերբայ
սմքի
անձ
եզակի
հոգնակի
առաջին
երկրորդ
երրորդ
առաջին
երկրորդ
երրորդ
Սահմանական եղանակ
ես
դու
նա
մենք
դուք
նրանք
Անկատար ներկա
սմքում եմ
սմքում ես
սմքում է
սմքում ենք
սմքում եք
սմքում են
Անկատար անցյալ
սմքում էի
սմքում էիր
սմքում էր
սմքում էինք
սմքում էիք
սմքում էին
Ապակատար ներկա
սմքելու եմ
սմքելու ես
սմքելու է
սմքելու ենք
սմքելու եք
սմքելու են
Ապակատար անցյալ
սմքելու էի
սմքելու էիր
սմքելու էր
սմքելու էինք
սմքելու էիք
սմքելու էին
Վաղակատար ներկա
սմքել եմ
սմքել ես
սմքել է
սմքել ենք
սմքել եք
սմքել են
Վաղակատար անցյալ
սմքել էի
սմքել էիր
սմքել էր
սմքել էինք
սմքել էիք
սմքել էին
Անցյալ կատարյալ
սմքեցի
սմքեցիր
սմքեց
սմքեցինք
սմքեցիք
սմքեցին
Ըղձական եղանակ
ես
դու
նա
մենք
դուք
նրանք
Ապառնի
սմքեմ
սմքես
սմքի
սմքենք
սմքեք
սմքեն
Անցյալի ապառնի
սմքեի
սմքեիր
սմքեր
սմքեինք
սմքեիք
սմքեին
Պայմանական եղանակ
ես
դու
նա
մենք
դուք
նրանք
Ապառնի
կսմքեմ
կսմքես
կսմքի
կսմքենք
կսմքեք
կսմքեն
Անցյալի ապառնի
կսմքեի
կսմքեիր
կսմքեր
կսմքեինք
կսմքեիք
կսմքեին
Հարկադրական եղանակ
ես
դու
նա
մենք
դուք
նրանք
Ապառնի
պիտի սմքեմ
պիտի սմքես
պիտի սմքի
պիտի սմքենք
պիտի սմքեք
պիտի սմքեն
Անցյալի ապառնի
պիտի սմքեի
պիտի սմքեիր
պիտի սմքեր
պիտի սմքեինք
պիտի սմքեիք
պիտի սմքեին
Հրամայական եղանակ
դու
դուք
Ապառնի
սմքի՛ր
սմքե՛ք
Թարգմանություններ
անգլերեն ՝ shrivel , dry up գերմաներեն ՝դանիերեն ՝թուրքերեն ՝իսպաներեն ՝իտալերեն ՝հոլանդերեն ՝հունարեն ՝շվեդերեն ՝պորտուգալերեն ՝ռուսերեն ՝ худеть (ru) (xudetʹ ), исхудать (ru) (isxudatʹ ), истощать (ru) (istoščatʹ ), тощать (ru) (toščatʹ ), отощать (ru) (otoščatʹ ), осунуться (ru) (osunutʹsja ), ссыхаться (ru) (ssyxatʹsja ), ссохнуться (ru) (ssoxnutʹsja ), съёживаться (ru) (sʺjóživatʹsja ), съёжиться (ru) (sʺjóžitʹsja )վրացերեն ՝ֆրանսերեն ՝
Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան , Երևան, «Հայաստան», 1976։ Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան , Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։ Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան , Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։ Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան , Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։ Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2 ։ 
