աղխ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [ɑʁχ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ աղխ
վանկեր՝ աղխ
աղխ1[խմբագրել]
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Փոխառություն սեմական աղբյուրից. հմմտ. արաբերեն ‘ahl «ընտանիք, ցեղ, մարդիկ»։
Գոյական[խմբագրել]
- (պատմ․) ճորտատիրոջ՝ կալվածատիրոջ ծառաներն ու աղախինները
- տոհմապետի գերդաստանը
- տոհմի կամ գերդաստանի շարժական գույքը
- ընդհանրապես՝ գույք, ունեցվածք
- շարժվող բազմություն՝ ամբոխ
Հոմանիշներ[խմբագրել]
- գույք, ստացվածք, ունեցվածք, ինչք, կարողություն, (հին)՝ կարասիք, (ժղ․)՝ մալ, մուլք, պարար, ունեցած-չունեցած, եղած-չեղած, չուլ ու փալաս
- ամբոխ, բազմություն, ամբոխմունք (հնց․), ժողովուրդ (խսկց․), գրոհ (հին)
- գերդաստան, ընտանիք, նահապետական ընտանիք, ազգ, օջախ (ժղ․), ընտանեկան համայնք
Արտահայտություններ[խմբագրել]
| Ի արտաքին հոլովում | ||
| Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
| Ուղղ. | աղխ(ը) | աղխեր(ը) |
| Սեռ. | աղխի | աղխերի |
| Տր. | աղխի(ն) | աղխերի(ն) |
| Հայց. | աղխ(ը) | աղխեր(ը) |
| Բաց. | աղխից | աղխերից |
| Գործ. | աղխով | աղխերով |
| Ներգ. | աղխում | աղխերում |
| Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ[խմբագրել]
Թարգմանություն
աղխ2[խմբագրել]
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Փոխառություն սեմական աղբյուրից. հմմտ. արաբերեն γalaq, հոգնակին՝ aγlaq «փականք, կողպեք»։
Գոյական[խմբագրել]
- Մուշ՝ (հնց․) կեռիքով փականք, դռան փակ, շղթա ◆ Կանգնեցրին գոռ աշտարակ… Աղխ ու նիգով մուխ - երկաթի դուռ-դռանդի։ (Ավետիք Իսահակյան)
- դռան թակիչ
- մետաղե կամ փայտե ագույց երկու առարկաներ ագուցելու համար
- դռան շղթայաձև կոչնակ
Հոմանիշներ[խմբագրել]
- փականք, կողպեք, փակ, (հնց․)՝ կողպ, կղպանք, կուղպ, ախլանք
Արտահայտություններ[խմբագրել]
| Ի արտաքին հոլովում | ||
| Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
| Ուղղ. | աղխ(ը) | աղխեր(ը) |
| Սեռ. | աղխի | աղխերի |
| Տր. | աղխի(ն) | աղխերի(ն) |
| Հայց. | աղխ(ը) | աղխեր(ը) |
| Բաց. | աղխից | աղխերից |
| Գործ. | աղխով | աղխերով |
| Ներգ. | աղխում | աղխերում |
| Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ[խմբագրել]
Թարգմանություն
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։