թոհուբոհ

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [tʰɔhuˈbɔh]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ թո•հու•բոհ 

Ստուգաբանություն

Փոխառություն՝ եբրայերեն tōhū wa bohu, ասորերեն tōh wə boh:

Գոյական

1. քաոս ◆ (Կրկներգը) նվաղուն ձայնով հեռավոր արձագանքի նման հասնում է հանդիսատեսին մինչև բոլորովին անլսելի է դառնում ընդհանուր խրախճանքի թոհուբոհի մեջ։ (Վահրամ Փափազյան) , ◆ Գիշերային թոհուբոհի ժամանակ ոչ ոք չնկատեց, թե ինչպես մի սև ուրվական պարանով կախվեց… ու արագ իջավ ձորը։ Սերո Խանզադյան
2. խառնաշփոթություն, իրարանցում
3. կյանքի եռուզեռ ◆ Կյանքի թոհուբոհի մեջ Կիկոն հաճախ անպաշտպան ու միայնակ է։ (Մամուլ) ◆ Խորշում եմ այս խենթությունից կախարդական։ Կարծում ես, թե կապաքինվե՞մ թոհուբոհում այս ապական։
4. (փխբ․) բուռն ցնցում հասարակական կյանքում (հեղափոխություն, հեղաշրջում, պատերազմ) ◆ Սոցալ-տնտեսական խնդիրները ծառայել էին 1848 թվականի թոհուբոհից անցած արևմտահայ լուսավորիչների առջև։ գրքերից , ◆ Աշխարհասասան այս թոհուբոհում Հիտլերի գոռոզ երկաթե հորդան պիտի ջախջախվի։ (Նաիրի Զարյան)
5. (փխբ․) անհամապատասխան՝ աններդաշնակ տարրերի խառնուրդ ◆ Երաժշտական ձայներուն թոհուբոհեն տարօրինակ խառնուրդ մը իր հոգնած երևակայության մեջ կմնար։ (Գրիգոր Զոհրապ)

Հոմանիշներ

1. խառնաշփոթություն, խառնակություն, շփոթ, շփոթություն, խառնակչություն, ժխոր, խուճապ, վայնասուն, աղմուկ, աղաղակ, եռուզեռ, թոհուբոհ, ղժժոց, ղժղժոց, ղժվժոց, ղժվժյուն, ղռվռոց, վժոց, վժվժոց, վժվժյուն, վժժոց, վժլտոց, վժրտոց, գոռումգոչում, ապշոպ, (բրբ․) գառնագոչում, բարդակոլոն, տնկլոց, դմբրտոց, ուլուլոց
2. տագնապ, շփոթություն, իրարանցում, (հնց․) շփոթ, խռովք, խուճապանք, խուճապուկ (հզվդ․)

Արտահայտություններ

1. թոհ և բոհ, թոհ ու բոհ – տե՛ս թոհուբոհ ◆ Դու իմն ես եղել միշտ, իմը աշխարհի ձևավորումից առաջ, երբ թոհ ու բոհի մեջ էին ժամանկի և տարածության բոլոր իրերը։ (Ավետիք Իսահակյան) , ◆ Բայց մարդու աչքերը որոշ բան չէին կարող նկատել այն թոհ ու բոհի մեջ։ Հովհաննես Թումանյան

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ chaos, bustle գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ хаос (ru) ‎(xaos), суматоха (ru) ‎(sumatoxa) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։