ծավալվել
Արտաքին տեսք
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [t͡sɑvɑlˈvɛl]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ ծաւալուել
վանկեր՝ ծա•վալ•վել
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Բայ
- ծավալել բայի կրավորականն ու չեզոքը
- մեծ չափեր ընդունել, շատանալ, բազմանալ, մեծանալ ◆ Գաղութային երկրներում ծավալվում են ազատազրական շարժումները։
- (փխբ․) սաստկանալ, բորբոքվել, ուժգնանալ ◆ Նրա հոգում ծավալվում էր զայրույթը և ուր որ է կպոռթկար։
- (փխբ․) բացվել, սկսվել (լուսաբացի՝ լույսի և այլնի մասին) ◆ Արևելքից ծավալվում էր արդեն տարածության արշալույսը։ (Ժ. Օլիվիե)
- (փխբ․) բացազատվել, ցրվել մեծ տարածության վրա ◆ Գումարտակը ծավալվեց լեռան լանջում։ (Բ. Քելլերման)
- (փխբ․) սահմանված շրջանակներից դուրս գալ, անհարկի մանրամասնությունների վրա կանգ առնել ◆ Այդ հարցերի վրա ծավալվելու կարիք չկա։
- (փխբ․) դրսևորվել, արտահայտվել ◆ Ձեր վերաբերմունքն ինձ կաշկանդում է, թույլ չի տալիս ծավալվել: (Ա. Բելյաև)
- (փխբ․) որևէ բանի շուրջը խոսակցություն վարել՝ գրել, շոշափել, արծարծել ◆ Պրակտիկայից նրանք գիտեին, որ կան գործեր, որոնց շուրջը ծավալվել չի թույլատրվում։ (Կ. Ռյուկման)
- (փխբ․) իր ուժերը՝ կարողությունները՝ ունակությունները լիովին՝ բազմակողմանիորեն ի հայտ բերել՝ դրսևորել՝ գործադրել ◆ Ինձ նման մարդկանց համար այնտեղ ծավալվելու տեղ չկա։ (Սոմերսեթ Մոեմ)
- (փխբ․) փռվել, հայացքի՝ աչքերի առջև բացվել, տարածվել ◆ Մեր առջև ծավալվում էր դաշտավայրի հիասքանչ տեսարանը։ (Մուրացան)
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- բազմանալ, շատանալ, մեծանալ, ծավալանալ (բնստ․) (հին)
- ընդարձակվել, ընդլայնվել, լայնանալ
- տե՛ս սփռվել, տարածվել
- տե՛ս սաստկանալ, ուժգնանալ
- տե՛ս սկսվել
- տե՛ս շոշափվել
Արտահայտություններ
[խմբագրել]Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ | |
|
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։