կպչել
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [kpt͡ʃʰɛl]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ կ(ը)պ•չել
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Բայ
- մակերեսով միանալ մի բանի, փակչել ◆ Թռուցիկը պատին կպած էլ մնում էր։
- կցվել, կցվելով միանալ ◆ Ձողի երկու կտորները ամուր կպել են իրար։
- ամրանալ, ամրացած լինել, մեխվել ◆ Ծառը բարձր էր, մի ապառաժի կուրծքին կպած (Րաֆֆի)
- շատ մոտենալով քսվել, շոշափել, հպվել ◆ Նրանց կանաչ տերևները կպել էին ապակուն (Ակսել Բակունց)
- կիպ մոտենալ, սեղմ կերպով կողք-կողքի լինել ◆ Իրար կպել ու նստել են պարտեզի նստարանին։
- դիպչել, բախվել ◆ Ձեռքը կպավ ծառին։
- տունկը՝ սածիլը՝ պատվաստը ևն բռնել, աճել ◆ Մայթերի բոլոր նորատունկ ծառերը կպել են։
- մակարդվել (մածնի)
- հենվել ◆ Նա մեջքով կպել էր ծառին ու ծխախոտ էր փաթաթում։
- անջատված՝ իրարից հեռացած տեղերը միանալ ◆ Ձեռքը դուրս էր ընկել, հիմա կպել է։
- (փխբ․) մոտ՝ մերձակա՝ ոչ հեռու լինել ◆ Մեր գյուղերը իրար են կպել, ձեռքդ մեկնես՝ մեկից մյուսին կհասնի։
- եռանդով մի բանի ձեռնարկել, մի բան սկսել՝ անել ◆ Տղաները գործի կպան։
- մի բանով տարվել, նվիրվել մի բանի ◆ Նա հիմա… կպել է տան ու կոլխոզի գործերին։ ◆ ՍԽ
- կծկվել, կուչ գալ ◆ Վախից նա կպել էր գետնին ու սսկվել։
- հոգեպես կապված լինել, հոգեկան կապ՝ հարազատություն ունենալ ◆ Ու սրտով կպած իրարից հեռու մենք սկսեցինք սիրտ տալ իրարու Հովհաննես Թումանյան
- (խսկց․) ազդել, ներգործել ◆ Գինին… կպել էր երկուսին էլ։ (Նար-Դոս) ◆ Անտեղի կշտամբանքը կպավ նրա սրտին։
- ընդհարվել, բախվել, վիճել, կռվել ◆ էս անգամը կպան իրար։ Հովհաննես Թումանյան
- մեկից՝ մի բանից ձեռք չքաշել, չհրաժարվել, օձիքը բաց չթողնել, պոկ չգալ ◆ Կպել է՝ թե արի գնանք։
- հաջողվել, հաջող ընթանալ, գլուխ գալ ◆ Զրույցը չէր կպչում։
- վառվել, այրվել սկսել, բռնկվել ◆ Չոր փայտը միանգամից կպավ։
- նպատակակետին՝ նշանին դիպչել ◆ Գնդակը կպավ նշանի հենց կենտրոնին։
- հավանել, սիրել, սեր տածել ◆ Սիրտը կպել է նրան, էլ ուրիշին չի նայում։
- (ժղ․) կոխ բռնել, ըմբշամարտել
Հոմանիշներ[խմբագրել]
- փակչել, կափչել, կպնել, (ժղ․) մածնուլ (գվռ․) կպչտել, շմփլել,
- կցվել
- աճել, բուսնել, կանաչել, արմատ բռնել, արմատ ձգել
- տե՛ս ամրանալ
- տե՛ս քսվել
- տե՛ս դիպչել
- տե՛ս մերվել
- տե՛ս նվիրվել
- տե՛ս հենվել
- տե՛ս սկսկել
- տե՛ս ազդել
- տե՛ս վիճել
- տե՛ս կռվել
- տե՛ս հաջողվել
- տե՛ս կծկծվել
- տե՛ս վառվել
- տե՛ս հավանել
- տե՛ս այցելել
Արտահայտություններ[խմբագրել]
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։