մեկի ծամոն դառնալ

Հայերեն դարձվածք

1. ((բրբ․) պիրանու սաղունձ տեռնալ) տևական չարախոսությունների, բամբասանքների նյութ՝ առարկա լինել․ խայտառակվել ◆ Եվ հանկարծ անբան մարդկանց, բախտախնդիրների բերանի ծամոն են դառնում, ու նրանք խամում և որոճում են։ Վալտեր Արամյան ◆ Ու մենք էլ ծամոն դարձած չընկնենք աշխարհի բերանը, թե՝ հայերն իրենց ազատությունը մի փաթեթ երշիկով ծախեցին։ «Հայաստանի Հանրապետություն» ◆ Մաեռ ինչ քաշի, իրա խելքի ծեռից կքաշի․ ծամոն տառավ ընգավ խալխի պերանը։ Սպիտակ ◆ Վերջապես գայթակղությունը․․․ծամոցը եղախ էր ամենուն բերնին։ (Գրիգոր Զոհրապ) ◆ Էտ պենն էլ տեռալ ա պիրանու սաղունձ։ Ղարաբաղ
2. ((բրբ․) բերանի մաստակը լինել, (արևմտհ․) բերանը ծամոց՝ ձյութ դառնալ) տևական խոսակցություննների նյութ՝ առարկա լինել ◆ Մեծ բարեբախտություն էր, որ դա բերանի ծամոն չդարձավ հասարակության մեջ, որովհետև Ջոյի կինն ապահարզան չպահանջեց։ ◆ -Եղածը սուտ կամ իրավ՝ ամեն մարդու բերնին մեջ ծամոց մը ձոթ կը դառնա։ Վահե Հայկ ◆ Երկու ամիս տներումն էլ ուրիշ խոսակցություն չկար, մենք էինք բերանների ծամոցը։ (Պերճ Պռոշյան) ◆ Երթալու, հեռանալու եմ ասկե, քանի որ ամենուն բերնին ծամոց եղած չէ գաղտնիս։ (Տիգրան Չյոկյուրյան) ◆ Միհրան Զարիկյան շարունակեց իբրև տխուր հիշատակ՝ երկար ատեն մարդոց բերանը մնալ ծամոց մը ձյութի նման։ Վահե Հայկ ◆ Բոլոր գեղին բերանը խամ ու ձյութի պես կը տրորվի Մըյրեի անունը։ (Թլկատինցի) ◆ -Հիմի էլ ո՛ր քուչովն անց ես կենում, դու ես բերանների մաստակը։ (Պերճ Պռոշյան)
3. անընդհատ կրկնվել (խոսքը) ◆ Մտաբերեց հանկարծ Հակոբ աղային բերնին ծամոց դարձած խոսքը։ (Ավետիս Ալիքսանյան) ◆ Բայց չեմ կարծեր որ այստեղ հիշատակ մը թողած ըլլա, բացի պեյրութցիներուն բերնին խամոց եղած ասույթե մը․ «Առաքե՛լ, վրան ել»։ Անդրանիկ Ծառուկյան ◆ -Հիմի ինչի՞ ես բեյնիդ էզբեր էրե՝ գողցրել է, գողցրել է։

Աղբյուրներ

1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։