ուռճանալ

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ ուռճանալ

վանկեր՝ ուռ•ճա•նալ 

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Հավանաբար կապված է ուռ «ուռչել» արմատի հետ՝ աճականով. հմմտ. նաև հուռթի։

Բայ

  1. փարթամորեն աճել ◆ Սերմերը լցվել էին արևով, աճել ու ուռճացել: (Ավետիք Իսահակյան) ◆ Գերեզմանի շուրջը տնկված ուռենիները մեծացել ուռճացել են։ Դերենիկ Դեմիրճյան ◆ Քարաքոսն ու մամուռը գարնան խոնավությունից ուռճացել էին: (Ակսել Բակունց)
  2. ատոքանալ, տռուզ դառնալ
  3. զարգանալով հզորանալ՝ մեծանալ
  4. (փխբ․) զորանալ, զարգանալ, աճել ◆ Թող նա մեծանա, ուռճանա, գուցե նրա հովանվույն ներքո ապրին ու սնանին սիրո ուրիշ բողբոջներ։ (Մուրացան) ◆ Մետաքսյան հասավ և ուռճացավ իմ աչքերի առաջ բազմաբեղուն մի խաղացանկով։ (Վահրամ Փափազյան)
  5. (փխբ․) կեղեքելով՝ գռփելով հարստանալ, ունևոր դառնալ ◆ Իր գավառական թղթակցություններից մեկում նկարագրել էր մի շատ ուռճացած վաշխառուի արարքներ։ (Նար-Դոս) ◆ Նա մեր կալվածներով ուռճացել, ձգտում է իշխանության։ Դերենիկ Դեմիրճյան
  6. (փխբ․) վարարել, հորդանալ, ափերից դուրս գալ ◆ Գետի ջրերը ուռճացել էին: (Մամուլ)
  7. (փխբ․) ուռչել, բարձրանալ ◆ Արգավանդ կավը ուռճանում է նոր սերմերով։ (Ակսել Բակունց)
  8. (փխբ․) ուժեղանալ, նոր թափ ստանալ ◆ Սկզբում ընդհարվում են տարբեր ճաշակները, ապա այդ հողի վրա ուռճանում է համոզումների պայքարը։ (Արսեն Տերտերյան)
  9. (փխբ․) մեծ չափերի հասնել ◆ Ռազմական բյուջեներն ուռճացած են չտեսնված չափերով։ (Մամուլ)
  10. (փխբ․) լայնանալ, ընդարձակվել ◆ Եվ ամեն անգամ սիրտդ ուռճացել է մարդկային ծով զգացումներից։ (Մամուլ)
  11. (փխբ․) ուռչել, փքվել, հպարտանալ
  12. (փխբ․) հասունանալ, ուռչել
  13. (փխբ․) զարգանալ, առաջադիմել
  14. (փխբ․) շատանալ, բազմանալ

Հոմանիշներ[խմբագրել]

  1. աճել
  2. ատոքանալ, հուռթիանալ, լցվել, տռզել (ժղ․)
  3. հզորանալ, մեծանալ (զարգանալով)
  4. (փխբ․) առատանալ, ճոխանալ, բարգավաճել, զարգանալ, ծաղկել, առաջադիմել
  5. տե՛ս հասունանալ
  6. տե՛ս հարստանալ
  7. տե՛ս շատանալ, բազմանալ
  8. տե՛ս հպարտանալ, փքվել, գոռոզանալ

Արտահայտություններ[խմբագրել]

Աղբյուրներ[խմբագրել]