սուտ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [sut]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ սուտ
վանկեր՝ սուտ
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Բնիկ հնդեվրոպական՝ *psudo- «սուտ» արմատից. հմմտ. հունարեն φεύδος «սուտ» (հայ-հունական զուգաբանություն)։
Ածական
- իրականության չհամապատախանող, ոչ իրական, իրականում չեղած՝ չպատահած՝ գոյություն չունեցած ◆ Սուտ պատմություն՝ տեղեկություն՝ լուր։
- մտացածին, մտքով հորինված՝ ստեղծված, երևակայական ◆ Սուտ դրախտ։
- ոչ իսկական, ձևացնող, ցուցադրական, ի տե՛ս ի ցույց կատարվող, կեղծ ◆ Սուտ սիրով խաբել։ (Վահան Տերյան)
- կեղծավոր, խաբեբա, խաբող, պատրող ◆ Շղարշով պալատ Է մտնում Էն սուտ թագուհին։ Հովհաննես Թումանյան
- ոչ ճշմարիտ, գիտական տեսակետից անընդունելի՝ մերժելի, սխալ ◆ Ձեր գրքերը սուտ են ու սին (Ավետիք Իսահակյան) ◆ Սուտ ուսմունք։
- ստախոս ◆ Սուտ մարդկանցից հեռու մնա, որդի՛ս։
- արհեստական, շինելով՝ պատրաստելով որևէ բանի նմանեցրած, որևէ բանի տեսք տված, կեղծ ◆ Սուտ ակնեղեն՝ ոսկի։
- անիրականանալի, անհավանական, զուր, սին ◆ Սուտ հույս՝ խոստում։
- փուչ, դատարկ, անիմաստ, ունայն ◆ Աշխարհը սուտ Է տղաս։ (Մարտիրոս Վեսպեր)
Գոյական
- ստություն, կեղծիք
Հոմանիշներ[խմբագրել]
- ստահոդ, անճիշտ, անճշմարիտ, անճշմարտացի, սնոտի, հերյուրածո, ստապատիր, ստապատում (գվռ․), սուտզրույց, սուտումուտ, սուտի-մուտի, սուտի-մուտիկ, սուտլի-մուտլիկ, սուտմուտ, սուտսուտ, սուտուսուտ, սուտուփուտ
- մտածին, երևակայական, կարծեցյալ, փորեհան, (գվռ․)
- կեղծ, արհեստական, (ժղ․)
Արտահայտություններ[խմբագրել]
- սուտը բռնել - մեկի ստությունը բացահայտել
- սուտ դուրս գալ
- չիրականանալ, չարդարանալ
- չհաստատվել, ճիշտ չլինել
- ոչ արդար՝ ոչ իրավացի լինել
- սուտ հանել - սուտ համարել
- ստի տոպրակ - շարունակ սուտ բաներ ասող մարդ
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։