Jump to content

փակ

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

«փակ է» ժեստը հայերեն ժեստերի լեզվով

Դասական ուղղագրութեամբ՝ փակ

վանկեր՝ փակ 

փակ աչք

Ստուգաբանություն

[խմբագրել]

Ծագումն անհայտ է։

Գոյական

  1. դուռ, արկղ և այլն փակելու հարմարանք, փականք
  2. դռան ետևից գցելու և փակելու ձող, նիգ և այլն
  3. բանալիով, կողպեքով և այլն փակած, փականքով փակված
  4. ծածկված, երկու փեղկերը միմյանց բերած
  5. նիգով, ձողով և այլն բացելն անկարելի դարձրած, նիդր և այլն գցած
  6. չորս բոլորը շրջափակված, պատված (պարսպով, պատնեշով և այլն) փակ պարտեզ, հրապարակ, ամրություն
  7. ծածկված որևէ բանով փաթաթված, պատված, կապված ◆ Փակ կապոց։
  8. վարագույր(ներ)ը ցած թողած, վարագուրած, վարագույրը չբացած ◆ Փակ պատուհաններ, բեմ, բեմահարթակ։
  9. չբացած, բաց չարած թերթերը դեպի տարբեր կողմեր չտարած ◆ Փակ գիրք, լրագիր։
  10. չբացված թերթիկների միմյանցից չհեռացված ◆ Փակ կոկոն։
  11. կնիքը, ծածկույթը չբացած, չպատռած ◆ Փակ ծրար։
  12. բերանը, անցքը փակած, կապած, խցանով, ծածկած ◆ Փակ տոպրակ, քսակ, շիշ։
  13. աշխատանքը, գործունեությունը դադարեցրած ◆ Այժմ թափուր է եկեղեցին, դպրոցը փակ: Հովհաննես Թումանյան
  14. աշխատանքը, գործունեությունը դադարեցրած, աշխատանքային օրվանից հետո գործելուց դադարած ◆ Խանութները արդեն փակ են։
  15. երթևեկությունը դադարեցված, դադարած, անցումը, երթևեկությունը ահնարին ◆ Ճանապարհի Սևաւն-Դիլիջան հատվածը փակ է։
  16. որտեղով մեքենաների անցումն արգելված է, մեքենաների երթևեկության համար արգելք ունեցող ◆ Փակ փողոց։
  17. ծածկ ունեցող, ծածկի, ծածկույթի մեջ առնված ◆ Փակ մեքենա:
  18. դռնփակ, ոչ բաց, միայն կազմակերպության, ընկերության, խորհրդի և այլն անդամների համար մասնակցությունը թույլատրելի, կողմնակի անձանց մասնակցությունը արգելված ◆ Փակ նիստ, ժողով
  19. ոչ մասսայական, ոչ բոլորի համար մատչելի ◆ Կինոնկարի փակ դիտում։
  20. խիստ սահմանափակումների տակ պահված, պահվող, գտնվող, ոչ ազատ, ոչ ինքնագլուխ ◆ Փակ մեծացած աղջկա հոգին…ամենափոքր ձայնին անգամ արձագանքում է որպես որոտ։ (Գ.Մահարի)
  21. ուրշներին անհաղորդ, իր մեջ գաղտնիքներ թաքցնող, պահող ◆ Ես ճանաչոււմ եմ ու գիտեմ մարդուն:Ի՜նչ ասես չկա նրա փակ որոտում։ Պարույր Սևակ
  22. ինքնամփոփ մեկուսացած կյանքի վարող, անմարդամոտ ◆ Հովվի գամփռը ժիր ու մտացի է լինում, որսկանի շունը ճարպիկ ու հնարագետ… Փակ անյուրասեր մարդու շունը` տխուր ու մռայլ։ Հովհաննես Թումանյան
  23. անհեռանկար, լավի հույսչներշնչող, մռայլ ◆ Այս ի՜նչ փակ վիճակի հասանք։ (փխբ․)
  24. տխուր, վշտահար ◆ Սիրտս էլ միշտ փակ, սիրտս էլ միշտ մութ, ի՞նչ կա, չգիտեմ իմ առջև պահված։ Հովհաննես Թումանյան (փխբ․)
  25. նայելն արգելված, առանց նայելու իրավունքի (զանազան խաղերի, առավել թղթախաղի մեջ)
  26. մուտքը, ներթափանցումը կողմնակի մարդկանց համար արգելված ◆ Փակ գործարան, գոտի։
  27. այնպիսին, որի երկու ծայրերն իրար են գալիս, իրար են միանում ◆ Փակ գիծ, օղակ, շրջան։
  28. ինքն իրենով սահմանափակված, ուրիշների համար անթափանցելի ◆ Փակ խմբակ, շրջանակ

Հոմանիշներ

[խմբագրել]
  1. փական, փականք, կողպեք, կողպեզ (կախ), աղխ, ախլանք, քլլան (դուռ և այլն փակելու հարմարանք) (գվռ.)
  2. տե՛ս նիգ
  3. տե՛ս բանտ
  4. տե՛ս ցուպ

Ածական

  1. գոց, գոցուկ, խփուկ, խուփ, կալ (փակած, կողպված) (գվռ.)
  2. ծածկաված, դրված (դուռը, լուսամուտը)
  3. վարագուրած (վարագույրները ցած թողած)
  4. դադարեցված (երթևեկություն)
  5. տե՛ս դռնփակ
  6. տե՛ս անթույլատրելի
  7. տե՛ս մեկուսի
  8. տե՛ս տխուր
  9. արգելված (Մուտքը ուրիշների, կողմնակի մարդկանց համար)
  10. սահմանափակված (ինքն իրենով) (փխբ․)

Արտահայտություններ

[խմբագրել]
  1. փակ անտառ - մուտքն արգելված, ներքին տարածությունը որևէ նպատակով օգտագործելու համար արգելքի տակ գտնվող անտառ
  2. փակ աչք(եր)ով - առանց երկար մտածելու, կշռադատելու, վտանգը, անհաջողությունը, դժվարություներն արհամարհելով
  3. փակ բաշխիչ - հատուկ խանութ կամ մատակարարող ձեռնարկություն, որ ապրանքներ է վաճառումկամ մատակարարում միայն իրեն կցված քաղաքացիներին կամ հիմնարկություններին, բաշխիչ (նոր.) (պատմ․)
  4. փակ բերան
    1. չխոսկան, լռակյաց, սակավախոս
    2. գաղտնապահ
  5. փակ դնել
    1. փականք դնել, փականով փակել
    2. արգելքի տակ դնել, արգելքի ենթարկել, ալգելել
  6. փակ դպրոց - դպրոց, որի աշակերտները սովորում են և ապրում պետության հաշվին, գիշերօթիկ դպրոց
  7. փակ դուռ (դռներ)
    1. մեկի համար անմատչելի, մուտքն արգելված տեղ
    2. ելումուտն արգելված
  8. փակ դռների ետև - գաղտնի, թաքուն, դռնփակ (արևմտհ․)
  9. փակ ծրար - տե՛ս փակ նամակ
  10. փակ կյանք - ինքնամփոփ, շրջապատից կտրված, մեկուսացած կյանք, ապրելակերպ
  11. փակ նամակ
    1. ծրարած և ծբարը փակած նամակ
    2. կուսակցական կամ կառավարական վերադաս մարմիններից ստորին կազմակերպություններին կամ ստորբադաս հիմնարկություններին ուղղված նամակ, որ ենթակա չէ հրապարակման
    3. իր մեջ որևէ գաղտնիք, անթափանցելի միտք, դիտավորություն և այլն ունեցող մարդ
  12. փակ շուկա - ծածկ ու պատեր ունեցող, շուկա, հատուկ ձևով կառուցված ընդարձակշենքի մեջ տեղավորված շուկա, ծածկած շուկա
  13. փակ (էլեկտրական) շղթա - երկու ծայրերով իրար միացած հաղորդալարելով անցնող էլեկտրահոսանք
  14. փակ վանկ - բաղաձայնով վերջացող վանկ (լեզվբ․)
  15. փակ տնտեսություն - միայն իր սպառման համար արտադրող և արտադրանքը կամ փոխանակելու չհանող տնտեսություն (տնտգ․)
  16. փակ քվերակություն - նույննէ՝ գաղտնի քվերակություն
  17. փակի տակ գտնվել, լինել
    1. նույնն է՝ փականքի տակ լինել
    2. որևէ բանի օգտագործումն արգելված լինել
  18. փակի տակ դնել
    1. կողպեքով փակել, կողպել
    2. պահել, թաքցնել
    3. որևէ բանի օգտագործումն արգելել
    4. բանտարկել
  19. փակ աչքերով
  20. փախուստի մատնել
  21. փակ աչքերով
  22. փակ բաշխիչ
  23. փակ բերան
  24. փակ դիտում
  25. փակ դնել
  26. փակ դպրոց
  27. փակ դռներով
  28. փակ դռան դեմ առնել
  29. փակ ծով
  30. փակ կյանք
  31. փակ նամակ
  32. փակ շուկա
  33. փակ վանկ
  34. փակ փողոց
  35. փակ քվեարկություն
  36. փակի տակ դնել
  37. յոթը փակի տակ դնել, փակել

Աղբյուրներ

[խմբագրել]
Ստացված է «https://hy.wiktionary.org/w/index.php?title=փակ&oldid=1767988» էջից