Jump to content

ետևում թողնել

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն դարձվածք

  1. անցնել  Հինգ րոպե հետո մեքենան ետևում է թողնում շրջկենտրոնը։ Երևանցի շախմատիստն իր ետևում թողեց մրցաշարին մասնակցող բոլոր վարպետներին և վեց գրոսմայստերներին։ Մարդկանց, ուղտերին առաջ քշելով, / ճորա պահակը հետջ թողնելով՝ / Հասավ անսասան / Վերին Դաղստան  Ի վերջո քաղաքը մեր ետին ձգած, արագորեն կը սուրանք Պեքաայի [Բեքաայի] զմայլելի դաշտերեն։
  2. կտրել անցնել (այսինչ ժամանակը)  -Ատոր կը վերագրեմ նույնպես գուրգուրանքի և համակրանքի այն արտահայտությունները, որոնք այս օրերուն... կուղղվին ինծի՝ իմ 80 տարիներուս համար, զորս ետևս կը թողում: Հայրենիքի ձայն
  3. գերազանցել  Երևանն արդեն իր ետևում է թողել աշխարհի յոթ նշանավոր քաղաքներ՝ միասին վերցրած։  -Դու ինձ շատ ես հետ թողել խելքով։  Բայց մանգաղը ձեռքին երբ մտներ արտե մարդ կը ձգեր ետին: Հակոբ Օշական
  4. անցած համարել, մոռացության տալ  Ետևում էինք թողել մի սարսափելի խավար, դժոխային «դրախտը»՝ բանտի տեսքով։ (Սովետական Հայաստան)  Ամեն մեկին թվաց, թե նա նո՜ր է ծնվում, / հոգս, տրտունջ ու կարիք թողած ետև: (Գևորգ Էմին)  Ետևը ձգած զգացումը հիմա սակայն դառնության մըն ալ ունի իր մեջ։ Վահրամ Մավյան
  5. անցած-գնացած (փուլ) համարել  Այսօր մեր հետևն ենք թողել դաշնակցական Հայաստանի սև անցյալը։ (Աթաբեկ Խնկոյան)
  6. հրաժարվել. մի կողմ թողնել  Հայադուկության մեջ մտնողը պետք է իր ետևում թողնի անձնասիրությունը...պիտի մերկանա իր եսից ու անձնականությունից։ Խաչիկ Դաշտենց  Գիրքերս գրեթե բոլորը ետև ձգեցի ու միայն երգարաններս վերցուցի եկա։ Վահրամ Մավյան  Այս աշխատանքին մեջ անոր կընկերանար դիվանի [«գրասենյակի»] մը քարտուղարը, շատոնց ետին ձգած հանգիստի կոչման թվականը։ Հակոբ Օշական  Եվ այսպես խրոխտ ու ազատ, / Վարն ետևնին թողուցած / Աղաչավոր մայրեր, հարսեր արցունքոտ, / Կերթան, կերթա՜ն կապույտին մեջ լողալով։ (Դանիել Վարուժան)
  7. թողնել անցնել. լքել  Եվ թողնելով բոլորն իր ետևում, առօրյա կյանք, հարազատ հայրենի տուն, հեշտին վայելքների անվաստակ կյանք, եկավ ապաստանեց Կովկաս։ (Վահրամ Փափազյան)  Հիմա կը դիմեին դեպի իրենց հայրենիքը՝ անըմբռնեի խուճապով մը, ետին ձգած ամեն բան՝ նյութական հարստություն ու անցյա՜լ։  Չեմ ուզեր որ ետև թողած այրիներիս գան ու տողանցեն առջևս։ «Նաիրի»
  8. իրենից հետո թողնել (որպես իր գործերի հետևանք)  Անցնող երեք հազար տարիներու ընթացքին շատեր անցած են այս քաղաքեն, բայց քիչ բան թողուցած իրենց ետև: Վահրամ Մավյան  Հրոսակները ետևում թողեցին կրակ ու մոխիր։  Վերոհիշյալ շրջաններու հայերուն կողմե ցուցաբերված զինյալ դիմադրությունը ավելի կատղեցուց թուրքերը, որոնք իրենց ետին թողուցին միայն ավեր և ավար։
  9. իրենից հետո թողնել (իբրև ժառանգություն, հիշատակ)  Իր ետևում թողել է ստեղծագործական մարգարիտներ։  Գնում էր աշխարհից՝ իր ետևում թողնելով բեղմնավոր աշխատանքով հարուստ մի ամբողջ կյանք։  Անոնցմե շատերը իրենց ետև գրավոր հիշատակ չեն ձգած:

Աղբյուրներ

[խմբագրել]
  1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։