իր գլխին

Հայերեն դարձվածք

1. ինքնուրույն(աբար) ◆ -Ես իմ գլխուս բան մը չեմ կրնա ընել, ոչ լեզու գիտեմ, ոչ ալ քաղաքին ծանոթ եմ։ ◆ Ու տեսնելու բան էր թե ի՜նչ ճարտարապետությամբ կը վարեր իրենց տունը, ի՛նք իր գլխուն, դեռատի տանտիկնոջ մը պես։ (Ռուբեն Սևակ) ◆ -Հիմա դու արդեն թամամ [«լրիվ»] ուստա ես, տղա՛ս, հիմա դու կարող ես քու գլխու բանել։ Սերո Խանզադյան ◆ -Կարաս քեզնու գլխի մի դուքան բաց անի, առըտուր անի։ ◆ -Թակավոր ապրած կենաս, անտեր քյաղքյի մեջ հմեն մարթ ուր գյլխու թակավոր ի։
2. ազատ, անկախ, ինքն իր համար ◆ Նրա ուշադրությունը գրավում էին առանձնապես տղաները, որ ազատ, անհոգ, «իրենց գլխու» ման էին գալիս այդտեղ։ Ստեփան Զորյան ◆ -Չէ՛, ես չեմ ուզեր կարգվիլ և գերի ըլլալ, ասանկ ինքնիր գլխուս խաղաղ կյանք մը կը վարեմ։ Հակոբ Պարոնյան ◆ Ծերացած ձին կա՛մ հրացանի կը բռնեն, կա՛մ առատ կը ձգեն մարգերուն վրա, ազատ, մինչև որ երթա մեռնի ինքն իր գլուխն։ Բենիամին Նուրիկյան
3. մեկի հովանավորությունից, օգնությունից և այլնից զուրկ ◆ «Գեշը ան եղավ որ ատ տարիքիս․․․ ես ինքս իմ գլխուս մնացի»։ Լևոն Բաշալյան
4. ((բրբ․) իր գլխեմեն) ինքնագլուխ ◆ -Ինչո՞ւ պետք է Ադոնցն իր գլխու որոշի։ Կա քաղսովետ, ղեկավարություն։ (Դերենիկ Դեմիրճյան) ◆ -Մի անգամ չեն էլ հարցնում՝ ուզում են, թե ոչ, իրենց գլխու վերցնում և տպում են։ (Գարեգին Սևունց) ◆ ։-Ջանըմ, քո գլխու գործեր ինչո՞ւ ես բռնում։ (Դերենիկ Դեմիրճյան) ◆ ։-Ո՞վ ես դուն, որ կարգադրություններ կ՚ընես քու գլխուդ, ան ալ իմ անունովս և իմ գործերուս մեջ։ Լևոն Շանթ ◆ -Ընքի՞ տյու էլյար վո՞վ, որ քյե-քյե ամր կանես [«հրաման ես անում»], քյո գյլխու խառջ [«հարկ»] կժողվես։ ◆ -Իսկ ձեր էսորվա գործի մասին բրիգադիրները նարյադ գրե՞լ են, թե՞ ձեզու գլուխ եք բան բռնել։ (Վախթանգ Անանյան) ◆ -Ինչ ասում իմ քիզ, լսե՛․ դուն քո գլխեմեմ բանիր մի՛ մոգոնի [«մի՛ հորինի»]։ (Գաբրիել Սունդուկյան)

իր գլխին 2

1. իրեն փորձանքի մեջ գցելով ◆ Մտածողության ինքնուրույնություն պատվաստվելով՝ նա իր գլխին երեխաներին ու թոռներին դաստիրակեց որպես մոլի վիճաբանողներ։ Հովհաննես Հովհաննիսյան ◆ Քարհանք է բացել, ինքն իր գլխին քարհանք է բացել։ (Բ․Գաբրիելյան)

Աղբյուրներ

1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։