իր օձիքն ազատել

Հայերեն դարձվածք

1. (բրբ.՝ յախան ազատել՝ պրծացնել) ազատվել, ազատ մնալ՝ զգալ Թեթևանում էր երբ աշխատանքից, / Ծառայությունից օձիքն ազատում, / Հեռանում էր նա խուցից ու վանքից, / Գնում էր այնտեղ, ուր երգն էր հնչում:|ՊՍ}} ◆ Բայց այսպես ավելի լավ եղավ, այլապես չպիտի կարենայի օձիքս իրմե ազատել: Շահան Շահնուր ◆ Շատ քցեցին, քիչ քցեցին, վերջը տղեն չ'կրցավ յախեն ախչկանեն ազատել: (Ժուշկին Գեներալ) ◆ Քավորն աշեց [«տեսավ»], էդորեն յախա չկրնա պռծցնե: (Քավորն ու սաները)
2. (օձիքը մեկի ձեռքից ազատել, օձիքը փրկել) նեղ վիճակից դուրս գալ ◆ - Ճարահատյալ ես տվեցի նրան 15 հազարի մի չեկ: - Էէ՜, ուրեմն օձիքդ ազատեցիր վաշխառվից: (Շիրվանզադե) ◆ - Եդվարդ կը խոստանա օձիքը ազատելու համար: Երվանդ Օտյան ◆ -Տուն նույնիսկ չեմ հանդիպած: Հազիվ Աստղիկեն օձիքս փրկեցի, հոս վերադարձա: Գևորգ Աճեմյան ◆ Համեցեք խոսք հասկացրու նրան (հարբած գռեհկին) կամ օձիքդ ազատիր նրա ձեռքից: Հովհաննես Թումանյան
3. (օձիքն ազատվել) վտանգից, վնասակար, տհաճ մեկից պրծնել ◆ Կ'ուզեմ տեսնել թե պապա [բաբա, «աղա»] մարդ Հաճի [Հաջի] աղան ինչպես օձիքը պիտի ազատե վերջին դատաստանին: Երվանդ Օտյան ◆ «Հո՜գս... եթե բռնվիմ իսկ կրնամ օձիքս ազատել 24 ժամեն»: (Ավետիս Ալիքսանյան) ◆ -Մեր խղճմտանքը հանգստացել էր, գող, տնաքանդ ծառաներից մեր օձիքն ազատվել էր: (Պերճ Պռոշյան)
4. (արևմտհ.՝ օձիքը ձեռքեն ազատիլ) հոգին ազատել ◆ Մի քանի ամիս հետո ֆաբրիկայի ղեկավարներն օձիքներն ազատում են երիտասարդ մասնագետից: «ՍՀ» ◆ Հողե հատակը տախտակներով կպատի - օձիքը կազատի կնոջից և հանգիստ խղճով կգնա զրուցատեղի: Մուշեղ Գալշոյան ◆ Այն Կիրակին, սակայն, չկրցավ օձիքը ձեռվընուս ազատիլ. բռնի կերպով առինք զինքը, Բառատի [Փառադի] տարինք: Եր

համեմատության համար՝ ◆ Հողը տանջվել, փշրվել է ու տալիս է վերջին հատիկը՝ օձիքն ազատելու համար: Դերենիկ Դեմիրճյան

Աղբյուրներ

1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։