((խսկց․)՝ ծուռ մտիկ անել՝ տալ, խոլոր նայիլ, (բրբ․)՝ խային [«նենգ»] մտիկ տալ, ծուռ իշկալ) անբարեհաճ՝ նենգ վերաբերմունք ցույց տալ ◆ - Բայց անիծվիմ ես իմ ազգովս, Վասակ կոչվիմ, եթե ես իմ ազգի զավակներին խեթ նայեմ: (Պերճ Պռոշյան)◆ Պարտական ըլի էն մարդը, որ քո օջախին խեթ մտիկ տվեց: (Պերճ Պռոշյան)◆ Ֆալաք, քեզ վատ ասեմ՝ նա՛, ասեն թէ մարդն է մոլոր, / Թէ չէ ի գիտուն մարդըն յէ՞ր [հե՛ր, «ինչո՞ւ»] նայիս յերակ [հերակ, «միշտ»] դու խոլոր: Ֆ ◆ - Դուք ինչքա՞ն պտի տաք ինձ, որ ես իմ թագավորին խային մտիկ տամ, ձեզ բաց թողամ։ (Պերճ Պռոշյան)
(խոտոր նայել, (խսկց․)՝ խորթ մտիկ անել, խոռ աչքով նայիլ, (հնց․)՝ խեթիվ նայիլ՝ նկատել) հակակրանքով, արհամարհանքով վերբերվել ◆ Չարենցն ինքը խեթ հայացքով էր նայում պլակատային պոեզիային ու ագիտացիոն սխեմատիզմին։ «Գրական թերթ»◆ Ես կուզենայի, որ այդ զգացումը գնալով խորանար, մանավանդ նրանց մեջ, ովքեր մինչև հիմա խոտոր են նայել ներկա Հայաստանին։ Սիլվա Կապուտիկյան◆ Էն օրվանից, վըեր քաչալը ախպորտանցը ասըել էր, թե՝ ծըեր կընանիքը սիրած են պահըմ, ախպըրտինքը սկսըմ են իրանց կընանանց վըրյա խորթ-խորթ մըտիկ անըիլը: ◆ Կանոնագրին այս իմաստուն հոդվածը առաջին օրեն պատճառ եղավ որ հեղափոխական կուսակցությունները խեռ աչքով նային այս Միության։ Երվանդ Օտյան◆ Ժամուն ու ազգ. դպրոցին շուրջ սառուցիկ հով մը կը փչեր։ Ամեն մարդ խեթիվ կը նայեր անոնց։ Եր ◆ Լուսավորիչ Հունականներ կասկածով պիտի վերաբերվեին Մանազկերտցիներու դեմ և խեթիվ նկատած էին անոնց փառասիրական խորհուրդները։ ՀրԱրմ ◆ - Ծեզի պեսները խոռ կը նային մեզի, թուլումպաճի [թուլումբաջի, «հրշեջ»] կ՚ըսեն։ Եր
բարկություն արտահայտել ◆ Գիժ-Դանելը խեթ-խեթ նայեց նրա երեսին, և հանկարծ սովորական բարկությունը տեղի տվավ մի անսովոր մեղմության։ ԱլՇ
նախանձ արտահայտել
((բրբ․)՝ խայան մտիկ տալ) վատ մտքով մոտենալ, դարպասել ◆ - Հողս իրանց գլխին... որ թագավորի պես մարդիս տնեցու վրա համարձակվեն խեթ մտիկ տալ: (Պերճ Պռոշյան)◆ Ով քիզ խայան մըտիկ տա՝ Դառնա էրկու աչկով կուր։ (Սայաթ-Նովա)
