խելքը գլուխը հավաքել
Արտաքին տեսք
Հայերեն դարձվածք
- համեմատության համար՝ հասկանալ, անդրադառնալ ◆ -Իր աչքովը տենա լավն ու վատը, որ նոր խելքը գլուխը հավաքի ու ոնց որ ասած ա, հասկանա։ Մաթևոս Դարբինյան ◆ -Երկինք իմաստություն շնորհե քեզ, որպեսզի խելքդ գլուխդ ժողվես և հասկանա թե այս ճամբան անել [«փակուղի»]։ Հակոբ Պարոնյան ◆ համեմատության համար՝ -Դուն ե՞րբ խելքդ գլուխդ պիտի ժողվես գարուն։ Դուն ե՞րբ պիտի լրջանաս և հասուն մարդ դառնաս, գարուն։ Շահան Շահնուր
- (հզվդ․) իր արածին անդրադառնալով՝ իրեն կարգի բերել ◆ -Ե՞րբ խելքդ գլուխդ պիտի հավաքես և մարդ պիտի ըլլաս։ Գևորգ Աճեմյան ◆ -Այս աղջկանդ ըսե որ քիչ մը խելքը գլուխը հավաքե․․․ թե ոչ գլխուն փորձանք պիտի բերեմ։ ◆ -Տանը նստիր, խելքդ գլխիդ հավաքիր և քեզ կարգին պահիր։ Զորայր Խալափյան
- միտքը կենտրոնացնել՝ լարել ◆ -Թող մի խելքս գլուխս հավաքեմ, բալքի [«գուցե»] քու ասածն ա լավը։ Մաթևոս Դարբինյան ◆ Սանթրոսյանը դեռևս նստած էր մենակ իր գրասենյակում և իզուր աշխատում էր խելքը գլուխը ժողովել։ Նա լավվ չէր հիշում, թե ինչ պատահեց խոստովանությունից հետո։ Ն-Դ ◆ համեմատության համար՝ Մեղուն բարձրացավ տերևի վերա, խելքը ժողովեց, դես ու դեն նայեց, որ տեսնի ով էր իր ազատողը, մահից փրկողը։ (Ղազարոս Աղայան)
- գիտակցության գալ․ լրջախոհ լինել ◆ -Ժուլիեթ, դու հիմա պետք է խելքդ գլուխդ հավաքես, հաղթահարես քեզ մեղավոր ճանաչելու զգացումն ու մյուս խոչընդոտները։ Ֆրանց Վերֆել ◆ Համառորեն կը հուսար որ Արտաշես խելքը գլուխը պիտի հավաքե և ստանձնած գործը պիտի կատարե։ Զապել Եսայան ◆ -Չէ՛, պետք է խելքս ժողովեմ և աշխատեմ սխալ քայլ չանել։ Գաբրիել Սունդուկյան
- ուշքի գալ (փխբ․) ◆ Խեղճ պատանին, որ տակավին խելքը գլուխը չէր ժողովել, լաց լինելով վեր կացավ և․․․հեռացավ զվարճասերների խմբից։ Ն-Դ ◆ Կընգը մեռնելեն ետո խելքը չի նալի [«չի կարողանում»] ժողվել կլոխը։Խոյ
- սթափվել․ զգաստանալ ◆ Անտիք անմիջապես խելքը գլուխը հավաքեց, աչքերը սրբեց։ Սարգիս Յ․ Ճիվանեան ◆ Վերջը խելքս գլուխս ժողովեցի, լեզվիս հուպ տվի, բերանիցս ավելորդ խոսք բաց չթողի։ (Պերճ Պռոշյան) ◆ Նորեկը ութ-ինը հրացաններկ խողովակների պսպղալը իր դիմաց տեսնելով, քիչ մնաց պիտի համրանար, բայց մեկ էլ խելքը գլուխը ժողովելով հասկացրեց, թե ինքը մի որսորդ մարդ է։ (Ղազարոս Աղայան)
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։
Կատեգորիաներ:
- Հայերեն դարձվածքներ
- Քաղվածք/Մաթևոս Դարբինյան
- Քաղվածք/Հակոբ Պարոնյան
- Քաղվածք/Շահան Շահնուր
- Հայերեն հազվադեպ գործածությամբ բառեր
- Քաղվածք/Գևորգ Աճեմյան
- Քաղվածք/Զորայր Խալափյան
- Քաղվածք/Ղազարոս Աղայան
- Քաղվածք/Ֆրանց Վերֆել
- Քաղվածք/Զապել Եսայան
- Քաղվածք/Գաբրիել Սունդուկյան
- Հայերեն բառեր փոխաբերական իմաստով
- Քաղվածք/Սարգիս Յ․ Ճիվանեան
- Քաղվածք/Պերճ Պռոշյան
- Բառեր «Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան» գրքից