չծեծել ◆ -Հերս ի՞նչ կասի, թե լսեց Սարոյենց Թորոսը, էն քնծռոտ Թորոսն ինձ ղամիչով [«մտրակով»] ծեծեց ու ես սկի մեկ մատո՝վս էլա չկպա նրան։ Վրթանես Փափազյան◆ -Արություն, խոմ չ՞ի ծեծում քեզ։ -Ո՛չ, ահա չորս տարի է ես դրա մոտ եմ, դեռ ոչ մի անգամ մատով դիպած չէ ինձ։ (Ղազարոս Աղայան)◆ Իմ մայրիկը խիստ էր, թեև ոչ ինձ, ոչ էլ ինձնից երկու տարով մեծ քրոջս երբեք մատով կպած չկար։ (Խաժակ Գյուլնազարյան)◆ համեմատության համար՝ -Սարնից հետո Երանին մատով կպել ես, տունդ կվառեմ։
չնեղացենլ․ չանհանգստացնել․ ձեռք չտալ ◆ Ախր հայտնի է, որ Ենարամանց Գարեգինը, այսինքն՝ հայրս, ոչ մեկին իր օրում մատով կպած չկա։ ◆ Գիտեին, որ գյուղ մտնողը Անդրանիկ փաշի բանակն է՝ ոչ ոքի մատով չի դիպչի։ Մուշեղ Գալշոյան◆ Թերևս պատմագիրը վեղարավոր լիենլուն, յակնածութենէ [հակնածութենե, «ակնածանքից»], անոր մատ չեն համարձակիր դպցնել։
չդիպչել, ձեռք չտալ ◆ Յուրաքանչյուր շենքի առջև ու բակում խաղողի վազերն են մագլցում պատերն ի վեր՝ արևահամ ողկույզներըփռած ի ցույց ամենեցուն, և որ ոք մատով չի դիպչում։ Եր ◆ Նրան խաղալիք էին նվիրում, խաղում էր մեկ-մենակ, նույնիսկ չէր թողնում մեկը մատով դիպչեր դրան։ «Կանչ»◆ Հիմա հասկացաք ա՛լ որ այս թաղին մատ դպցնելու չէ, եթե չեք ուզեր ավելի ևս վատթարացունել զայն։ Հակոբ Պարոնյան
