սիրտը կրծել

Հայերեն դարձվածք

1. մորմոքել, կսկացնել ◆ - Վաղուց, վաղուց գիտեի, թե ի՛նչ վիշտ կրծում է քո ազնիվ ու բարի սիրտը: (Մուրացան) ◆ Կա՛ր կարոտագին կանչ... կա՛ր սիրտ կրծող պաղատանք՝ հայրենի լեռներու խաղաղության: Սիմ. ◆ Հոգին ու սիրտը հավասար չափով կրծել են հայրենի տան գլխին եկած տառապանքենրը: «Գարուն»
2. վշտացնել, խոր ցավ պատճառել ◆ Բայց կար մի ուրիշ բան, որ կրծում էր նրա սիրտը, գալարում էր նրա աղիքները: ԱՀ. ◆ Դարդի որդն էլ սիրտս է կրծել, / Չոր ծառ պես ի՞նչ եմ կեցել: (Ավետիք Իսահակյան) ◆ Ա՜խ, ես շատ կը ճանչամ [ճանչ-նամ] այս թույնը, միշտ սիրտս կրծած է ան, անորոշ ցավ մը: ԶԱս.
3. հոգեկան տանջանք պատճառել ◆ Շավարշը մռայլ էր: Մի մթին կասկած / Օձի պես կրծում էր նրա սիրտը: Եղիշե Չարենց ◆ Մեր հյուրը քունը փախցուցած է այլևս: ... Կասկածը կը կրծե սիրտը: Անդրանիկ Ծառուկյան ◆ Նըվաստության մը զգացումն ահեղ / Սկսավ սիրտըս որդի պես կրծել: Լևոն Շանթ
4. հանգիստ չտալ ◆ («Հանցավոր սերը») նոր ուժերով սկսում էր ավելի ու ավելի կրծել իմ սիրտս: Ն-Դ ◆ - Վրեժխնդրության բոցերը մարեցան, բայց ատելությունը դեռ սիրտս կը լափե: Պետրոս Դուրյան
5. հոգեկան ճնշում բանեցնել. հետապնդել ◆ Բայց ամեն օր հարսն անողորմ / Ամուսնու սիրտն էր կրծում, / Եվ խստաբար պահանջում էր / Իր չար կամքին գոհացում: (Ավետիք Իսահակյան) ◆ Քսանհինգ տարի դիմակ հագնի՜լ, ահռելի՜ կին: Փառամոլությունն իր սիրտը կը կրծե: Մամ.
6. սուր կերպով մի զգացում ներշնչել ◆ Եվ բախե՛ դուն ամեն դուռ, և կրծոտե ամեն սիրտ, / Քու քնարովդ՝ մրրկին [մըրըրիկին] պես իմ խոսքերս երգելով:Սիամ.

Աղբյուրներ

1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։