վրա գալ

վրա գալ1

1. հարձակվել ◆ Ջրհեղեղի պես վրա եկան, հարյուրավոր ազգ ու աշխարհ՝ ոտնակոխ արին։ (Խաչատուր Աբովյան) ◆ Որսից եկած սոված մարդի՜կ, վրա եկանք, կերա՜նք, կերա՜նք։ Հովհաննես Թումանյան ◆ Թվում է՝ մութը թանձր պատերի պես վրա է գալիս, արանքում սեղմում ինչ-որ բան։ (Հրանտ Մաթևոսյան) ◆ Ու էնտեղից գուրզը ձեռին / Քըշեց, եկավ Դավթի վըրա։ Հովհաննես Թումանյան ◆ –Ասոնք մարդու վրա գալու ըլլան, մարդը կը դիմանա՞ ասոնց։ Մնձ․ ◆ –Էս գիշեր փախաք՝ կը փախնեք, թա (թե) չէ, կիգեն ձեր վըրեն ու կը մորթեն զձըզի [ըզձըզի]։ Սիմոն Սիմոնյան

վրա գալ2

1. բարեբաստիկ, բախտաբեր, նպաստավոր լինել ◆ Բայց, դժբախտաբար, այդ բարեկամությունը այնքան էլ վրան չեկավ։ Ֆրանց Վերֆել ◆ –Կնիկ, իսա ֆ [«խիղճ»] ունեցի, հեչ որ չէ տես՝ ինչըղ [«ինչպե՛ս»] հարամը մեզի վրա չէկավ իմ առուտուրիս մեջ։
2. հարմար գալ՝ լինել․ պատշաճել ◆ Քնից ակահավ հարմար [«արթնացավ․ սթափվեց»], ի՜նչ տեսավ– հզորացե, / Իր հոր հագուստ հազիվ կը գա վերան։ ◆ Բլորս տկարացանք, Հաշտարխանի օդն ու ջուրը մեզ վերա չեկավ։ (Պերճ Պռոշյան) ◆ Կրկին նրա «օջախի» բախտը փոխվեց դեպի բարին․– տունը «վրա եկավ» նրան։ (Րաֆֆի) ◆ Եթե մի լեզու նրա (Շեքսպիրի) վրա չի գալիս, կնշանակի տկար է։ Հովհաննես Թումանյան
3. օգտակար լինել, օգուտ տալ՝ բերել ◆ Արաբական պատմությունները, ճիշտ է, թեթևացրին մի քիչ հիվանդի ցավերը, բայց Գրիմմի հեքիաթները չեկան վրան։ (Լեռ Կամսար) ◆ Շուլավերի օդը վրա է եկել– մի քանի ոտանավոր եմ գրել։ Հովհաննես Թումանյան

վրա գալ3

1. պատահել․ սկսվել, ծայր առնել ◆ Մի միջադեպ վրա չգար և քարուքանդ աներ խաղը, ոչնչացներ ամեն ինչ։ Վրթանես Փափազյան

◆ «Երբ պատերազմը վրա եկավ, էնվեր և Թալեաթ պեյ [բեյ] օգտվեցան պատերազմեն ստեղծված մեկուսացումեն և ինկան հայերու վրա։ «Զարթոնք» ◆ Քանի մը ամիս վերջ քրտնիլ մը եկավ վրան։

վրա գալ4

1. համակել ◆ Ձանձրույթ, սրտնեղություն եկավ վրան։ Դերենիկ Դեմիրճյան ◆ –Հայրենիքս տեսնելե հետո նոր ոգևորություն մը եկած է վրաս։ Հայրենիքի ձայն
2. (փխբ․) բռնել ◆ Անհանգիստ էր, խռովահույզ։ Ջերմ եկավ վրան։ Դերենիկ Դեմիրճյան

վրա գալ5

1. (արևմտհ․) (բրբ․) պաշտպանել (երբ մեկը կ'ամբաստանեն կամ կը մեղադրեն)

Աղբյուրներ

1. Պետրոս Սարգսի Բեդիրյան, Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարանի Հրատարակչություն», 2011։