Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ սիրտ

Ստուգաբանություն

Բնիկ հնդեվրոպական k՛erd- «սիրտ» արմատից. հմմտ. հունարեն καρδία, լատիներեն cor(d), հին իռլանդերեն kride, գոթերեն hairtō, ռուսերեն сердце:

Գոյական

արյան շրջանառության կենտրոնական գործարանը մարդու և կենդանիների մարմնում
այդ գործարանի տեղը մարդու կրծքավանդակում, մարդու կրծքավանդակի ձախ կողմը ◆ Առաքելը ձեռքը դրեց սրտին իբրև նշան խոնարհության: Դերենիկ Դեմիրճյան
այդ գործարանը՝ որպես մարդկային զգացումների՝ ապրումների և այլնի խորհրդանիշ ◆ Ու սիրտը բացվում է, լցվում անհուն ուրախությունով: Հովհաննես Թումանյան
այդ գործարանը՝ որպես սիրո խորհրդանիշ ◆ Թղթատարի տարած ծրարի մեջ ուղարկեց նա յուր սիրտը, յուր միտքը, յուր հոգեկան բոլոր քնքշությունները: (Րաֆֆի)
այդ գործարանը՝ որպես բարության՝ խղճի՝ հոգատարության խորհրդանիշ ◆ Նրա բերանով մայրական սիրտն էր խոսում:
(ժղ․) մարդու և կենդանիների մարսողական գործարանը, ստամոքս (առավելապես դարձվածների մեջ) ◆ Սիրտը խառնել՝ կտրտել՝ տակնուվրա լինել:
այդ գործարանը որպես մտածելու՝ զգալու կենտրոնի խորհրդանիշ ◆ Ու պառավ նանի սրտի մեջ հանկարծ ձեն տվավ թաքուն մի խաղաղ կասկած: Հովհաննես Թումանյան
(փխբ․) ընդերք, խորք, որևէ բանի ներսի կենտրոնական տարածությունը ◆ Ու պատռելով մութը գետնի, մերկացնում են գաղտնիքները երկրի սրտի: (Պերսի Բիշի Շելլի)
(փխբ․) որևէ բանի հիմնական՝ գլխավոր մասը, կենտրոն ◆ Այդ մարդը կենտրոնի առանցքն էր, սիրտը: (Գարեգին Սևունց)
(փխբ․) որևէ բանի համար կարևոր նշանակություն ունեցող տեղը՝ հաստատությունը հատվածը և այլն, որևէ բանի էությունը կազմող տեղը՝ բնագավառը ◆ Ոստանը, որ երկրի սիրտն էր. ամբողջապես գտնվում էր հագարացոց ձեռքում: (Մուրացան)
(փխբ․) մարդու հոգեկան աշխարհը՝ զգացմունքները՝ տրամադրությունը՝ ապրումները ◆ Սրտից սիրտ մի բարակ կամուրջ է, էն է մարդու մարդ դարձնողը: Հովհաննես Թումանյան
(փխբ․) (ժղ․) միջուկ
(փխնն․) մարդ, անձ, անձնավորություն ◆ Եկավ գիշերն՝ սփոփանքը հազարավոր սրտերի: Հովհաննես Թումանյան
(փխբ․) որևէ տարածության միջակայքը՝ կենտրոնը ◆ Նա բազմած էր ուղղակի Վանանդ գավառի սրտում: (Մուրացան)

շարունակել․․․