Կաղապար:Օրվա բառ/Հունիսի 21, 2016 թ.
Հայերեն
Դասական ուղղագրութեամբ՝ կատար
վանկեր՝ կա•տար
Ստուգաբանություն
Թերևս բնիկ հնդեվրոպական՝ *gu-od-՝ *geu- «ծռել, թեքել, կամար կապել» արմատից. հմմտ. նորվեգերեն բարբառային kyta «սապատ, վեր ուռած ծալք, ուռուցք», շվեդերեն բարբառային kūt «սապատ, պալար»: Հազիվ թե ծագի սեմական աղբյուրից. հմմտ. եբրայերեն keter «պսակ, թագ, կատար»:
Գոյական
- որևէ բանի ամենաբարձր կետը՝ ծայրը, գագաթ ◆ Դարերից ի վեր ապրում էին այդտեղ հսկահասակ կաղնիներ, մայրեր ու կաղամախներ, որոնց կատարները ծրարում էին ամպերի մեջ: (Մուրացան)
- լեռան գագաթ՝ գլուխ ◆ Արարատի ծեր կատարին դար է եկել վայրկյանի պես ու անցել: (Ավետիք Իսահակյան)
- (փխբ․) մարդու գլուխ
- թռչունների (աքաղաղ, հավ) գլխին ցցված միսը, բբուկ, ցցունք
Հոմանիշներ
- գագաթ, արտևան, ծայր, գլուխ (փխբ․), սարի գլուխ, սարի ծայր
- տե՛ս գլուխ
- պսակ (ծառի)
- բբուկ, ցցունք, կակաչ
Արտահայտություններ
- կատարը դատարկ - անխելք, անմիտ, տխմար մարդ
- կատարը տաք - հարբած, գինով
- կատարը տաքանալ՝ տաքացնել (խսկց․) - հարբել, գինովանալ ◆ Կերանք, խմեցինք, «կատարներս տաքացավ» ու սկսեցինք դատարկված շշերը նետել ու օդում կրակել նրանց վրա: (Վախթանգ Անանյան) ◆ Կատարդ տաքացրել ես, չես իմացել ինչ ես անում: (Պերճ Պռոշյան)