անդ
Հայերեն
Արտասանություն
ՄՀԱ: [and]
վանկեր՝ անդ
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Կազմված է բնիկ հնդեվրոպական ծագման ն- ցուցականից (ն-ա, -այ-ն, -ն՝ ա- նախամասնիկով և -t- > դ (ռնգայինից հետո) վերջնամասնիկով, որը հանդես է գալիս նաև ա-ս-տ «այստեղ» բառի մեջ։ Հնարավոր է կապը հունարեն ένθα, իռլանդերեն and «այնտեղ» բառերի հետ, այսինքն՝ շատ հին կազմություն լինելը։)
Մակբայ
- այնտեղ ◆ Ահա ամառն ու իր անդերը խարտյաշ Դերենիկ Դեմիրճյան
- նույն տեղում
Հոմանիշներ[խմբագրել]
- այնտեղ
- անդր, անդանոր (հնց․)
- շեմք
Արտահայտություններ[խմբագրել]
Թարգմանություններ[խմբագրել]
Թարգմանություն
Գոյական
- այնտեղ, նույն տեղում
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Առաջացել է բնիկ հնդեվրոպական andh- «բողբոջել, ծաղկել» արմատից, համեմատել թոխարերեն Ա ānt, Բ ānte «հարթություն» (հայ-թոխարական զուգաբանություն)։ Ավելի քիչ հավանական է կապել անդ՝ «շեմք» բառի հետ։
Արտահայտություններ[խմբագրել]
Գոյական
- շեմք
- Սասուն՝ երդում, ուխտ, պայման
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Առաջացել է բնիկ հնդեվրոպական an(ə)tã- «դռան սյուներ» նախաձևից, համեմատել հին հնդկերեն ātā «դռան շրջանակ», լատիներեն antae «դռան առջևի սյունաշարք», հին իռլանդերեն ond «նախասենյակ»։
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։