գաղել
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [ɡɑˈʁɛl]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ գաղել
վանկեր՝ գա•ղել
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Բնիկ հնդեվրոպական՝ * ul- կամ * uol-՝ * uel- արմատից, որ կարելի է առանձնացնել * uer «պահել, ծածկել» արմատի կողքին որպես տարբերակ. հմմտ. հին հնդկերեն vala «ներփորվածք, փակ տարածություն, այր», ավեստերեն vara- «շրջափակված տեղ, ցանկապատված տեղ». Յ. Պոկոռնու բառարանում հին հնդկերեն բառը բերվում է * uar- «պահել, ծածկել» արմատի տակ, բայց հայերենը և թերևս հին հնդկերենը (որպես հնդեվրոպական * l-ի * r- արտացոլումը սովորական է, իսկ * r-ի l- արտացոլումը հազվադեպ) ցույց են տալիս * uer-ի կողքին * uel- ձևի հնարավորություն։ Հ. Աճառյանը բխեցնում է * vel- «խաբել» արմատից, որ իմաստով հեռու է։ Հայերեն գաղել, գաղտ-գող, գողտ- ձևերի հնդեվրոպական բնույթն ակնհայտ է (հմմտ. ձայնադարձը), միայն հարկավոր է փնտրել հարցի ընդունելի լուծում։
Բայ
- (ժղ․) Ղարաբաղ, Շամախի՝ թաքցնել, պահել, ծածկել ◆ Նա չգաղեց ինձանից և ցույց տվեց։ (Րաֆֆի) ◆ Այդ քաղցրերը երեխաներից գաղեք: (Ձեռագիր)
Հոմանիշներ
[խմբագրել]Արտահայտություններ
[խմբագրել]| Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ
[խմբագրել]Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։