թագուհի
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [tʰɑɡuˈhi]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ թագուհի
վանկեր՝ թա•գու•հի
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Թերևս փոխառություն իրանական աղբյուրից, բայց բուն աղբյուրը չի հաստատված։
Գոյական
- թագավորի կինը ◆ Այո, այն ժամանակ, ես հայոց թագուհին՝ Աշոտ Երկաթի ամուսինը չէի լինի։ (Մուրացան) ◆ Անում է նրան իրեն թագուհին, յոթն օր, յոթ գիշեր հարսանիք անում։ Հովհաննես Թումանյան
- կին թագավոր ◆ Գոհար թագուհին շատ զորեղ թագուհի է, երևի։ Հովհաննես Թումանյան
- (փխբ․) այն կինը կամ աղջիկը, որ ազդեցությամբ՝ այս կամ այն արժանիքով գերազանցում է իր շրջապատի կանանց կամ աղջիկներին◆ Վարթիկը էր թագուհի յուր գյուղի աղջիկների մեջ, նրան կոչում էին գեղեցիկ Վարթիկ։ (Րաֆֆի)
- (փխբ․) կին կամ աղջիկ, որ իր սիրով գերում է մեկին՝ իշխում է մեկի վրա ◆ Քնքուշ տողերում ես պիտի երգեմ սրտիս թագուհու նազելի պատկեր։ Հովհաննես Հովհաննիսյան ◆ Հեռու դղյակի քնքուշ թագուհի։ (Վահան Տերյան)
- (փխբ․) իր նման առարկաների կամ երևույթների մեջ ամենագեղեցիկը՝ ամենալավը ◆ Ես մայիսն եմ ցողոտ, շաղոտ, ամիսների թագուհին։ Գրքերից ◆ Ահա վերջին տագնապի մեջ է անտառի չքնաղ թագուհին։ Հովհաննես Թումանյան
- նորահարսը հարսանիքի օրը ◆ Մեր թագավորն էր կարմիր…թագուհին կարմիր, հա՜յ կարմիր։ Հովհաննես Թումանյան ◆ Աստված թագավորին ու թագուհվույն ձեզ բաշխի։ (Պերճ Պռոշյան) ◆ Սոլերն էր սըրմա, արևն էր կարմիր, Կարմիր, հա՛յ կարմիր, թագուհուն բարև։ Աշոտ Հովհաննիսյան
- (փխբ․) խոշորագույն դերասանուհի՝ երգչուհի ◆ Մենք իբրև գեղարվեստ ջերմ երկրպագուներ, խոնարհվենք նրա թագուհու առջև։ (Շիրվանզադե)
- մայր մեղու
- շախմատի ամենաուժեղ խաղաքարը ◆ Միայն 125-րդ քայլում Բոտվիննիկին հաջողվեց իր հետևակը դարձնել երկրորդ թագուհին։ (Մամուլ)
- (փխբ․) իր շրջապատի նկատմամբ այն կինը կամ աղջիկը, որ չի աշխատում ◆ Մեր գլխին թագուհի է․ մատը մատին չի խփում։
Հոմանիշներ[խմբագրել]
- կայսրուհի, արքայուհի
- դշխո, դշխուհի, թագավորակին, արքայակին, կայսերակին, (հին)՝ բամբիշ, օգոստուհի, իսկուհի, տիկնանց տիկին, աշխարհատիկին (հնց․)
- տե՛ս նորահարս
- տե՛ս գեղեցկուհի
Արտահայտություններ[խմբագրել]
- թագուհի մարգաց - մարգադշխո
- թագուհու խոտ - ծխենի
| Հոլովում | ||
| Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
| Ուղղ. | թագուհի(ն) | թագուհիներ(ը) |
| Սեռ. | թագուհու | թագուհիների |
| Տր. | թագուհու(ն) | թագուհիների(ն) |
| Հայց. | թագուհու(ն) | թագուհիների(ն) |
| Բաց. | թագուհուց | թագուհիներից |
| Գործ. | թագուհով | թագուհիներով |
| Ներգ. | (թագուհում) | (թագուհիներում) |
| Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ[խմբագրել]
Թարգմանություն
|
|
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
Կատեգորիաներ:
- Ձայնային ֆայլերով հայերեն բառահոդվածներ
- Հայերեն բառեր
- Հայերեն գոյականներ
- Քաղվածք/Մուրացան
- Քաղվածք/Հովհաննես Թումանյան
- Հայերեն բառեր փոխաբերական իմաստով
- Քաղվածք/Րաֆֆի
- Քաղվածք/Հովհաննես Հովհաննիսյան
- Քաղվածք/Վահան Տերյան
- Քաղվածք/Պերճ Պռոշյան
- Քաղվածք/Աշոտ Հովհաննիսյան
- Քաղվածք/Շիրվանզադե
- Քաղվածք/Մամուլ
- Հայերեն բառեր հնացած իմաստով
- Բառեր «Արդի հայերենի բացատրական բառարան» գրքից