ծեծել
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [t͡sɛˈt͡sɛl]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ ծե•ծել
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Բայ
- մարմնին հարվածներ հասցնելով ցավ պատճառել, (երբեմն նաև խեղել)
- որևէ բանի գործիքով՝ փայտով՝ թակով և այլն հարվածներ հասցնել ◆ Մարիամը առվի մեջ կարպետներ Էր ծեծում:
- հարվածելով կռել՝ կոփել ◆ Երկաթը տաք-տաք կծեծել:
- բախել, թակել (դուռ, դարպաս)։
- կալսել ◆ Ցորենը՝ գարին ծեծել:
- թակելով թեփահան անել ◆ Չալթուկ ծեծել:
- հարվածներով մանրացնել ◆ Աղ ծեծել:
- հարվածելով տափակացնել՝ փափկացնել ◆ Միսը ծեծել:
- ձեռքով՝ մատներով ևն մի բանի պարբերաբար խփել, թխկթխկացնել ◆ Մաքսիմը լուռ ծեծում էր սեղանը։
- թեթև հարվածներով խփել ուսին՝ թիկունքին, թփթփացնել ◆ Նա մտերմաբար ծեծեց Սուքիասյանի ուսը։
- (փոխաբերական) ուժգին հոսանքով հարվածել (անձրևի՝ քամու մասին) ◆ Շաչում են ալիք. ծեծում են ժայռեր։ Հովհաննես Թումանյան
- ուժգին հարվածով խփելով փչացնել, խփել, տանել (անձրևի՝ կարկուտի մասին)
- տրորել, խփել, շփելով վերք անել ◆ Թամբը ծեծել է ձիու մեջքը։
- ոտքերով տրորել՝ կոխել ◆ Քոչը… ցրվում էր իր պապերի ծեծած կածանով (Ակսել Բակունց)
- հասնելով դիպչել՝ խփել՝ շոշափել (զգեստի՝ մազերի մասին) ◆ Ծամերն ասես՝ նոխծամ, Գավեթ, կրունկն են ծեծում հողին հավասար Հովհաննես Թումանյան
- (փոխաբերական) երկարորեն և ապարդյուն քննարկել, քննության առնել ◆ Բավական Է այդ հարցը ծեծեք, մեկ Է՝ համաձայնության չեք գալու։
Հոմանիշներ[խմբագրել]
- գանակոծել, գանահարել, գանել, գավազանել, խարազանել, մտրակել, մտրակահարել, ճիպոտահարել, ձաղկել, դագանակել, (գավազանով, խարազանով, մտրակով, ճիպոտով, դագանակով), ռփահարել, բռնց(ք)ահարել, բռնցքել, կռփել, (բռունցքով), կոշկոճել (սաստիկ), ծեծկել, գոտեհարել (գոտիով), ջարդել (փխբ․), փայտել (հզվդ․), (փայտով), (ժղ․), տփել, թակել, ծեծկռտել, ծեծկոփել, (գվռ․)՝ դնգզել, դնքսել, դնքստել, գոռսել, գռսել, գմփել, դմփել, դմբզել, դրբել, զխկել, զմփել, թոպել, թոպահարել, թոկոտել, թրթփել, լմել, լեխել, ճիպոտել, ջլատքել, ջոբնել, սղկել, սղկրտել, սնդխտել, տխել, տլմսել, քաշել, քշտել, քոտակել, քոլոլել, քրքրել, ծեծել-փետել, գանակոծ անել, բռունցքը գլխից անպակաս անել, բռունցքը գլխից անպակաս պահել, բռունցքը գլխին պահել (հաճախակի), երեսը արյունլվա անել, աղցան անել, աղցան շինել, արյուն-աղցան անել, արյուն աղցան շինել, արջապար ածել, բրածեծ անել, բուրդը բամբակ գզել, բուրդը գզել, բուրդը քամուն տալ, բուրդը բարերար անել, բուրդը բերանը տալ, գլուխը սխտորել, դնչին տալ, դունչն ու պռունկն ջարդել, երեսը արյունլվա անել, թակ տալ, լայնքն ու երկայնքն մեկ դարձնել, ծեծ տալ, ծեծ քաշել, ծեծ ու ջարդ տալ, ծուծուն տանել, կաշին բերանը տալ, կատարը տաքացնել, կորկոտ եփել, միսը բերանը տալ,
- կռել, կռանել, կոփել
- բախել, թակել, զարկել, զարնել (արևմտհ․), թըխկացնել, թխկթխկացնել
- տե՛ս կալսել
- լեսել, (գվռ․)՝ սղկել, սղկրտել, սղկռտել, սնդխտել, թեփահան անել
- թփթփացնել
- տրորել, խփել, զարկել
Արտահայտություններ[խմբագրել]
| Խոնարհում | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ[խմբագրել]
Թարգմանություն
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։