agua

  Իսպաներեն

վանկեր՝ a•gua 

Ստուգաբանություն

Հին իսպաներեն agua («ջուր») բառից, որը ծագել է լատիներեն aquam («ջուր») բառից, որն առաջացել է հնդեվրոպական նախալեզվի *akʷ-ā- բառից։

Գոյական

Իգական սեռ

Եզակի	Հոգնակի
agua	aguas

1. ջուր
2. (հոգն․) ջրային տարածություն, ջրեր, գետեր, ջրապաշարներ
3. անձրև
4. հեղուկ, արտաթորում, խոնավություն, արցունքներ, քրտինք
5. մակընթացություն և տեղատվություն
6. (քիմ․) ջուր, լուծույթ
7. հոգն․ (նաև aguas minerales) ջրեր, (հանքային) աղբյուրներ
8. ջուր (թանկարժեք քարի որակ)
9. թեքվածք (տանիքի)
10. երփներանգություն, գունախաղ (կտորի)
11. (ծով․) ընթացող նավի ջրային հետքը, նավահետք

Արտահայտություններ

1. agua artesiana (surgidora) - արտեզյան ջուր
2. (եկեղ․) agua bendita - սուրբ ջուր
3. agua corriente (de pie, viva) - հոսուն, հոսանուտ ջուր
4. agua destilada - թորած ջուր
5. agua dulce (blanda, delgada) - քաղցրահամ (խմելու) ջուր
6. agua dura (cruda, gorda, sosa) - կոշտ ջուր
7. agua estancada - լճացած ջուր
8. agua fluvial (de río) - գետի ջուր
9. agua fresca - անեփ, անեռ ջուր
10. agua hervida - եռացրած ջուր
11. agua hirviendo - եռջուր, եփջուր
12. agua manantial - աղբյուրի ջուր
13. agua marina (de mar, salada, salobre) - ծովի (աղի) ջուր
14. agua mineral - հանքային ջուր
15. (Չ) agua perra (de perros) - եռջուր, եփջուր (ոչ քաղցրահամ ջրից)
16. agua potable - խմելու ջուր
17. (ՀվԱմ) (Մ) agua quebrantada - տաք ջուր
18. agua roja - տաք ջուր
19. agua radi(o)activa - ռադիոակտիվ ջուր
20. aguas subterráneas - ստորգետնյա ջրեր
21. aguas superficiales (someras) - վերերկրյա ջրեր
22. aguas de desagüe - կեղտաջրեր, կեղտահոս ջուր
23. agua de fusión - ձյունհալքի ջուր, ձյունաջուր
24. agua pluvial (lluvial, de lluvia, lluviosa, llovediza, meteórica) - անձրևաջուր
25. agua de Seltz - զելտերյան ջուր
26. agua gaseosa (acídula, agria) - գազով ջուր, գազավորված ջուր
27. (խսկց․) agua de cepas - խաղողի գինի, խաղողի հյութ
28. agua de limón - լիմոնադ
29. agua de Colonia - օդեկոլոն, անուշահոտ ջուր
30. bajo el agua - ջրի տակ
31. a flor de agua - ջրի մակերևույթին
32. por agua - ջրի վրայով, ջրային ճանապարհով
33. aguas continentales - մայրցամաքային ջրեր
34. aguas jurisdiccionales (territoriales) - տարածքային ջրեր
35. aguas marítimas - ծովեր, ծովային տարածք
36. aguas vertientes - լեռնային հեղեղ (հոսանք)
37. agua nieve - ձնախառը անձրև, թաց ձույն
38. agua viento - ուժեղ քամով անձրև
39. (Դոմ) agua Dios - ձգձգված անձրև
40. (Ամ) agua puesta - անձրևաբեր ամպ
41. (հնց․) alzarse el agua - դադարել (անձրևի մասին), պարզել (եղանակի մասին)
42. (Մ) (ՊՌ) irse el agua - հանկարծակի դադարել (անձրևը), ցրվել (ամպը)
43. meterse en agua - անձրևային լինել (օրը և այլն)
44. aguas menores - մեզ (մարդու)
45. aguas mayores - կղանք
46. (խսկց․) estar hecho un agua - սաստիկ քրտնել
47. hacer aguas, írsele las aguas - թրջվել
48. aguas de creciente, aguas llenas - մակընթացություն
49. aguas de menguante - տեղատվություն
50. agua blanca - կապարաթրջոց
51. agua fisiológica - ֆիզլուծույթ, ֆիզիոլոգիական լուծույթ
52. agua oxigenada - ջրածնի պերօքսիդ
53. agua regia - արքայաջուր
54. aguas termales - ստորերկրյա տաք ջրեր
55. diamante de hermosa agua - մաքուր ջրի ադամանդ, պայծառ, անաղարտ ադամանդ
56. tejado de dos aguas - երկթեք տանիք
57. agua fuerte -
    1. ազոտական թթվի խիտ լուծույթ
    2. օֆորտ
58. agua mansa -
    1. հանդարտ ջրեր
    2. (խսկց․) մեղմահեզ մարդ, սուսիկ-փուսիկ մարդ, հնազանդ, հեզ մարդ
59. (կենդբ․) aguas malas - մեդուզաներ
60. agua de cerrajas - դատարկ բաներ, անհեթեթություն
61. convertirse en (hacerse, volverse) de cerrajas - չհաջողվել, ոչնչով չավարտվել, ձախողվել, տեղի չունենալ
62. (խսկց․) de agua y lana - անկարևոր, դատարկ բան
63. aguas abajo, aguas arriba - հոսանքին ներքև (վերև)
64. (խսկց․) sin decir agua va - անակնկալ․ հանկարծակի, անսպասելի, առանց նախազգուշացման
65. (խսկց․) sin tomar agua bendita - օրինական, օրինական ճանապարհով, մաքուր խղճով
66. (ծով․) aguantar aguas - արգելակել թիակներով, ետ թիավարել
67. (խսկց․) ahogarse en poca agua - խուճապահարվել, խուճապի մատնվել, չնչին բաների պատճառով տխրել
68. bailarle el agua, bailarle el agua delante - քծնանքով որևէ բան ձեռք բերել, մեկի առաջ սողալ, քծնել
69. bañarse en agua rosada -
    1. ցնծալ, հրճվել, ուրախությունից իրեն չհիշել
    2. ուրիշի դժբախտության վրա ուրախանալ, չարախնդալ
70. coger agua en cesta, coger agua en harnero, echar agua en el mar, echar agua en la mar - մաղով ջուր կրել, ջրհորը ջուր լցնել
71. correr el agua por donde solía - հոինի մեջ ընկնել
72. echar toda el agua al molino - ջանալ, գետինը տակնուվրա անել, մի նպատակի հասնելու համար գլուխ պատռել, ոչ մի ջանք չխնայել
73. encharcarse de agua - ջուր տկել
74. (խսկց․) estar con el agua a la boca, estar con el agua hasta la boca, tener el agua a la boca, tener el agua al cuello, tener el agua a la garganta - դժվար կացության մեջ լինել
75. hacer de agua, hacer del agua - լվացք անել, սպիտակեղենը թրջել, կտորը թրջել (կարելուց առաջ)
76. (խսկց․) hacerse agua la boca, hacerse una agua la boca - ախորժակը գրգռվել, թուքը բերանը լցվել
77. ir el agua por... - ինչ-որ մեկի համար սկսվել (հաջողությունների շարքը) ◆ El agua va por él. - Եկել է նրա ժամանակը։
78. llevar el agua a su molino - իր ջրաղացին ջուր ածել, դիրքերն ամրացնել, օգնել
79. (ՊՌ) (խսկց․) llevar una cosa a beber agua - ինչ-որ բան գրավատուն տանել
80. (Մ) mover el agua a una mujer - կնոջ գլխահան անել, հմայել կնոջը
81. (խսկց․) nadar entre dos aguas, navegar entre dos aguas - խուսավարել, խոտորավարել, երկուսին էլ ծառայել
82. parecer que no entrubia el agua - նա ջուր էլ չի պղտորի, նա շատ համեստ է, հեզ ու խոնարհ լինել, մարմանդ լճափոսում սատանաներ են լինում, վախեցիր հեզ երևացող մարդուց, վախեցիր մարմանդ ջրից
83. no alcanzar para agua - գրոշներ վաստակել
84. no hallar agua en el mar, no hallar agua en la mar - չկարողանալ ամենապարզ բանն անել, քթի տակից բաց թողնել (ինչ-որ բան)
85. (Մ) (խսկց․) quedarse echando agua - խաբված լինել, ձեռնունայն մնալ, հիմար դրության մեջ ընկնել
86. (խսկց․) sacar agua de las piedras - ամեն ինչից օգուտ քաղել, քարից ջուր քամել
87. (ծով․) tomar el agua, tomar una agua, tomar aguas, tomar las aguas - ճեղքերը լցնել, խծուծել
88. (խսկց․) como agua -
    1. գետի նման հոսել (ինչ-որ բանի առատությունից)
    2. հեշտ, հեշտից էլ հեշտ
89. (խսկց․) como el agua de mayo - որպես երկնային մանանա (սպասել և այլն)
90. (խսկց․) ¡agua!, ¡agua va! - մի՛ մոգոնիր
91. estar como agua para chocolate -
    1. (ԿԱմ) (Մ) (ՊՌ) - բորբոքվել, եռալ, բռնկվել
    2. (ՊՌ) պատրաստ լինել լալ
92. algo tendrá el agua cuando la bendicen - առանց կրակի ծուխ չի լինում
93. del agua mansa libreme dios, que de la brava libraré yo - Աստված, փրկիր ինձ իմ բարեկամներից, իսկ թշնամիներից ես ինքս մի կերպ կազատվեմ
94. nadie diga de esta agua no beberé - ոչ ոք ապահովագրված չէ դժբախտությունից
95. tan seguro como agua en una cesta - դա դեռ եղանով ջրի վրա գրված էր, դա անհավատալի, անհնարին բան է
96. a casa quemada, acudir con el agua
97. abril, aguas mil
98. agua blanda en piedra dura, tanto da que hace cavadura
99. agua buena sin olor, color ni sabor, y que la vea el sol
100. agua corriente no mata a la gente
101. agua de mayo, pan para todo el año
102. agua de por san juan, quita vino y no da pan
103. agua de pozo y mujer desnuda, echan al hombre a la sepultura
104. agua del cielo no quita riego
105. agua esperé y tarde sembré, sabe dios lo que recogeré
106. agua fina saca la espina
107. agua fría y pan caliente mata a la gente
108. agua fría y pan caliente, nunca hicieron buen vientre
109. agua mala, hervida y colada
110. agua mole em pedra dura, tanto bate até que fura
111. agua no enferma, ni embeoda ni adeuda
112. agua pasada no mueve molino
113. agua que haya de beber, no la enturbiaré
114. agua que no has de beber, déjala correr
115. agua vertida, no toda cogida
116. agua, sol y basura, y menos libros de agricultura
117. ahogarse en un vaso de agua dar mucha importancia a algo que no la tiene
118. al cabo de los años mil, vuelve el agua a su cubil
119. al enfermo que es de vida, el agua le es medicina
120. algo tendrá el agua cuando la bendicen
121. bendita sea el agua por sana y por barata
122. botija nueva hace el agua fresca
123. cada uno quiere llevar el agua a su molino y dejar seco el del vecino
124. cielo borreguero, vendaval o agua del cielo
125. cuando el río suena, agua lleva
126. de agua mansa me libre Dios, que de la brava me guardaré yo o del agua mansa líbreme Dios, que de la brava me libraré yo
127. echar agua al vino dulcificar la actitud
128. en poca agua, poco se navega
129. estar con el agua al cuello estar en apuros
130. huerta sin agua, y mujer sin amor, no se que sera peor
131. la gota de agua cava la piedra
132. nadie se baña dos veces con el agua del mismo rio
133. ni bebas agua que no veas, ni firmes carta que no leas
134. nunca digas de este agua no beberé
135. quien hace agravios, escribelos en el agua, quien los recibe, en el corazon los graba
136. si el río suena, es porque piedras trae
137. tanto da el agua en la piedra que la quiebra
138. tanto va el cantaro al agua que al fin se rompe
139. ya que el agua no va al molino, vaya el molino al agua

Աղբյուրներ

• Բ․ Նարումով, Իսպաներեն-ռուսերեն բառարան, Մոսկվա, «Русский язык», 1988 — 832 էջ, ISBN 5-200-00695-3։