Կաղապար:Օրվա բառ/Ապրիլի 18, 2015 թ.

Վիքիբառարան-ից

գավառ գո

Հայերեն

  • ՄՀԱ՝ [ɔɾvɑ bɑr/ɑpɾili 18, 2015 tʰ.]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ գաւառ

վանկեր՝ գա•վառ 

Ստուգաբանություն

Թերևս բնիկ հնդեվրոպական՝ *ghāu- «տարածք (՞)» արմատից, որ միացվում է * ghēu- «հորանջել, լայն բանալ, լայն բացվել» արմատի հետ (Pok. LEW 1, 449), բայց պետք է առանձնացնել որպես հայ-գերմանական զուգաբանություն (հմմտ. հ.վ.գ. gavi «երկիր, երկրամաս»)։ Անհավանական է բխեցումը կովկասյան աղբյուրից՝ վրացերեն gawari «տեսակ, ցեղ, ընտանիք»։ -ԱՃ. ՀԱԲ 1, 527։ Անհավանական է կապը նաև ավեստայի Gawe երկրանվան հետ, եթե սա հնդեվրոպական հիշյալ արմատից չէ։ Որևէ կապ ունի՞ արդյոք հայերեն բառի հետ միջին պարսկերեն paragavār «շրջապատ, կողմ» բառը։

Գոյական

  1. վարչատարածքային միավոր նահանգի և շրջանի միջև մինչև 1929 թվականը
  2. ծայրամաս, երկրի կենտրոններից հեռու գտնվող շրջան(ներ)
  3. (փխբ․) հետամնաց՝ քաղաքային մշակույթից ու քաղաքակրթությունից կտրված վայր ◆ Զեհթաբին տեսնում ու զգում էր գավառից եկած աղջկա հրճվանքը: (Գարեգին Սևունց)
  4. (պատմ․) մի քանի շրջաններ ընդգրկող երկրամաս ◆ Հայոց աշխարհը այն անզուգական երկրներից մեկն էր, որ այնքան փոքր տարածության վրա ուներ այնքան բազմաթիվ գավառներ: (Րաֆֆի)
  5. (փխբ․) գավառի բնակչությունը ◆ Այո, լուրջ դեպքեր կարող էին լինել, եթե միայն բոլոր գավառները միանային այդ շարժմանը: (Գարեգին Սևունց)
  6. (փխբ․) գավառաբնակ մարդիկ ◆ Բուն Թիֆլիսը բացակա էր, ինչպես լինում է հայկական ամեն մի հանդեսի ժամանակ: Ներկա էր գավառը: (Նար-Դոս)
  7. գավառից քաղաք եկած մարդիկ, գավառցիներ


շարունակել․․․