Կաղապար:Օրվա բառ/Օգոստոսի 12, 2015 թ.

Վիքիբառարան-ից
 պսակ գո

Հայերեն

  • ՄՀԱ՝ [ɔɾvɑ bɑr/ɔɡɔstɔsi 12, 2015 tʰ.]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ պ(ը)•սակ 

Ստուգաբանություն

Փոխառություն իրանական աղբյուրից՝ *pusāk. հմմտ. ավեստերեն pusā-, պարթևերեն pwsg, սողդ. ‘psik:

Գոյական

  1. թարմ ծաղիկներից ու ոստերից հյուսած շրջանակաձև զարդ ◆ Աղջիկները ծաղիկներից պսակներ հյուսեցին ու դրեցին գլխներին:
  2. ոսկեձույլ կամ արծաթաձույլ գոհարազարդ ատամնաձև շրջանակ, որ թագավորները կրում էին իրենց գլխին, որպես իշխանության խորհրդանիշ, թագ
  3. դափնե կամ ձիթենու ճյուղերից ու տերևներից հյուսված շրջանակ, որ տալիս էին հաղթողներին ի նշան հարգանքի՝ փառքի
  4. ծաղկահյուս կամ մետաղյա ծաղկազարդ շրջանակ, որ իբրև հարգանքի նշան դնում են հանգուցյալի դագաղի վրա, ապա՝ գերեզմանին
  5. ամուսնացողների գլխին եկեղեցական արարողության ժամանակ դրվող թագ
  6. պսակադրության եկեղեցական ծեսը՝ արարողությունը
  7. առհասարակ՝ պսակադրություն, ամուսնություն
  8. լուսապսակ, արեգակի, լուսնի կամ պայծառ աստղերի շուրջը եղող վառ ծիածանային շրջանակ
  9. առանձին կամ իրար միացած թերթիկներից կազմված ծաղկամասը, ծաղկի պսակ, ծաղկապսակ
  10. ծառի պսականման մասը, ծառի ճյուղավորումների պսակաձև ամբողջությունը
  11. (փխբ․) պսակաձև առարկա՝ իր՝ զանազան բաների կուտակություն, պսակաձև բան ◆ Մեջ առ մեջ լայն շերտերով ձգվել Էին բարեկազմ ցողուններով և դեղնավուն պսակներով գեղեցկացած արևածաղկի ցանքերը : Է. Զեդգինիձե
  12. (փխբ․) պսակաձև ծածկույթ ◆ Լեռների գլխին բյուրեղյա պսակ, շուրջը ամպերի երամն է լողում: (Ավետիք Իսահակյան)
  13. (փխբ․) որևէ բանի բարձրագույն աստիճանը, կատարելություն ◆ Կկամենայի իմանալ ո՞վ Է եղել այն երևելի ծաղրածուն, որ մարդուն անվանել է «Ստեղծագործությունների պսակ»: (Նար-Դոս)
  14. (փխբ․) որևէ բան զարդարող՝ նրա զարդը՝ պարծանքը հանդիսացող բան ◆ Քո այժմյան վարմունքը ես կհամարեմ այն բազմաթիվ զոհաբերությունների պսակը, որոնցով դու շատ անգամ ապացուցել ես քո բարձր արժանավորությունները: (Րաֆֆի)
  15. (փխբ․) արժանիքի՝ գեղեցկության՝ բարեմասնությունների արտաքին նշան ◆ Զուրկ էր արտաքին փայլի այդ պսակներից: (Նար-Դոս)
  16. (փխբ․) զարդ, զարդարանք, պաճուճանք ◆ Ճակատիս աստղե պսակ ունիմ: (Ավետիք Իսահակյան)
  17. (շին․) փայտե կառուցվածքների յուրաքանչյուր գերանաշարքը
  18. (կզմխս․) պսակաձև կազմություն ունեցող զանազան բաների բաղադրյալ անվանումների բաղադրիչ ◆ Ճաճանչավոր պսակ (ճաճանչապսակ), առնու ծեփուկի պսակ, Վեներայի պսակ, արտևանային պսակ:
  19. (փխբ․) լույսի շրջանաձև փունջ՝ ցոլք ◆ Լուսինն սկգբում պսակի մեջ առավ ամբողջ ներուն: (Հակոբ Մանանդյան)

շարունակել․․․