Կաղապար:Օրվա բառ/փետրվարի 28, 2016 թ.
լուռ ած
Հայերեն
Դասական ուղղագրութեամբ՝ լուռ
վանկեր՝ լուռ
Ստուգաբանություն
Բնիկ հնդեվրոպական՝ *k՛lus-ri-՝ *k՛leu- «լսել» արմատից՝ «լսող-լուռ» զարգացմամբ. հմմտ. հին իսլանդերեն hijōt «ունկնդրում, հանդարտություն, լռություն»:
Ածական
- անխոս կերպով, առանց ձայն հանելու ◆ Երիտասարդները լուռ իրար նայեցին: Դերենիկ Դեմիրճյան
- շատ չխոսող, լռակյաց ◆ Լուռ ու հանգիստ մարդ է:
- լռությամբ պարուրված, անաղմուկ, ուր` երբ լռություն է տիրում ◆ Լուռ, մարմարակերտ դամբանին խորեն հանճարի աչքերն անքույթ կը նային: (Միսաք Մեծարենց) ◆ Եվ երբ երեկոյան հանդարտիկ ու լուռ սարերից իջնում խավարն է պատում նրա բայաթին ողբում է տխուր: Հովհաննես Թումանյան ◆ Դու ապրում ես լուռ ափերում այն մենավոր: (Ավետիք Իսահակյան)
- (փխբ․) չդրսևորվող, արտաքուստ չարտահայտվող, խաղաղ ◆ Լուռ վիշտը կրծում է նրա սիրտը: ◆ Նշենին ... ժպտում էր լուռ արբունքի դողից: Վահագն Դավթյան
- (փխբ․) անշարժ, անշշուկ ◆ Ծառերը կանգնած են լուռ:
- խոսքով չարտահայտվող, առանց ասելու հասկացվող` իմացվող` կատարվող ◆ Լուռ պայքարը շարունակվում էր:
- անտրտունջ, անմռունչ ◆ Նա լուռ ստանում էր ամեն վիրավորանք ու նեղություն:
Հոմանիշներ
- անձայն, անխոս, անխոսք, անշշուկ, անշշունջ, անաղմուկ, անբառ, անբարբառ, լռելայն, անճառ (բնստ․), լռակյաց, լռիկ, լռին, լռամած, անմարդաձայն, լռավետ, գլխիկոր (փխբ․), (ժղ․)` լռին, սուսուփուս, լուռումունջ, լուռ-մունջ, լուռ-լուռ, լուռ-մուռ, լեզուն առամների տակ, (գվռ․) լռիկ-մնջիկ, սուսիկ-փուսիկ, լուռ ու մուռ
- անմռունչ, անտրտունջ
Արտահայտություններ
- լուռ մնալ` կենալ
- չխոսել, չաղմկել ◆ Լուռ լացեք այնտեղ,- հրամայական շեշտով գոչեց մի սեպուհ: Դերենիկ Դեմիրճյան ◆ Լուռ մնա, ինչ ես այդքան խոսում:
- լաց չլինել ◆ Լուռ կաց, ինչ ես լալիս Հովհաննես Թումանյան
- գաղտնիքը պահել ոչ ոքի չհայտնել
- համբերել, հանդուրժել