Jump to content

Կաղապար:Օրվա բառ/փետրվարի 6, 2016 թ.

Վիքիբառարան-ից


չափել բայ

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ չափել

վանկեր՝ չա•փել 

Ստուգաբանություն

չափ + -ել

Բայ

  1. մի բանի մեծությունը որոշել, համեմատել իբրև միավոր ընդունված չափի հետ ◆ Չափել հոսանք ուժը: ◆ Չափել ջրի ջերմությունը: ◆ Երկարությունը չափում են երկարության չափերով, մակարդակը՝ քառակուսի չափերով: Ստեփան Մալխասյանց ◆ Որդին ռուսական կտավը չափում էր ռուսական արշինով: (Ակսել Բակունց)
  2. ստուգել, հաշվել, որոշել, չափն իմանալ ◆ Այսուամենայնիվ, մենք պետք է չափենք մեր ուժերը,- նկատեց Մուշեղը: (Րաֆֆի) ◆ Նրանցից ամեն մին զգում էր, թե երկիրը որքան շատ է տուժել դրանց գժտությունից, և միևնույն ժամանակ չափում էր, թե որքան շահ կարող է ստանալ նա այդ քաղցր հաշտությունից: (Մուրացան)
  3. (հնց․) չափերի՝ չափման որոշ միավորի համապատասխանությամբ բաժանել
  4. (հզվդ․) բաժին հանել ◆ Նա գիտեր, որ աստված չարիքը չափում է հանցավորին, իսկ բարիքը արդար մարդուն: (Մուրացան)
  5. տևողությունը՝ ժամանակը որոշել
  6. մեծ տարածություն անցնել՝ ընթանալ ◆ Թռչուններն անգամ չէին համարձակվում չափել ծովի անհուն տարածությունը և մերձենալ նրա անհյուրընկալ ափերին: (Րաֆֆի) ◆ Եվ քարավանը մեղմիկ կարկաչով չափում էր ուղին: (Ավետիք Իսահակյան)
  7. համեմատել
  8. մի տեղով գնալ-գալ, շրջագայել, ման գալ ◆ Ոմանք սիրում էին չափել փողոցները աշխարհի չարն ու բարին այդ տեղերում ուսումնասիրելու նպատակով: (Մուրացան)
  9. մահակով կամ ճիպոտով զարկել՝ ծեծել ◆ Չոբանի կռիվ չի, որ մահակներով իրար չափեն: (Ակսել Բակունց)
  10. ուշադիր նայել ◆ Հայացքով Սպիտակի լանջերը չափեց Լևոնը: (Նաիրի Զարյան)
  11. թափառել, պարապ-սարապ ման գալ, չափչփել
  12. (խսկց․) ամանով ջուր լցնել մեկի վրա
  13. (ժղ․) ապտակել
  14. ոտից գլուխ նայել մեկին, տնտղել, զննել
  15. (փխբ․) գնահատել, որոշել, բնորոշել

շարունակել․․․