ազգային

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [ɑzɡɑˈjin]

վանկեր՝ ազ•գա•յին 

Ծագում

Ազգ արմատը փոխառված է պահլավերեն` azg ճյուղ բառից, որ ծագում է հնդևրոպական նախալեզվի azgho ճյուղ ձևից, որի ժառանգներն են հունարեն՝ ὄσχος, ὄσχη, ωσχη ճյուղ, ծիլ, ընձյուղ, պահլավերեն բառի շարունակությունն է պարսկերեն՝ ٱذغ āzaγ կամ azaγ, ٱذخ āzax բառը։

Ածական

1. ազգին հատուկ
2. տվյալ ազգին (նաև ժողովրդին) հատուկ ◆ Բժիշկը զբաղվում էր հրապարակախոսությամբ, գլխովին տարված էր ազգային գործերով։ (Անահիտ Սահինյան) ◆ Մեծ մասը ազգային տարազով էին հագնված։ (Ավետիք Իսահակյան)
3. պետական ◆ Ազգային հիմն։
4. համապետական՝ համազգային մասշտաբի
5. ազգերի հասարակական-քաղաքական կյանքին ու նրանց փոխհարաբերություններին վերաբերող ◆ Ազգային հարց։ ◆ Ազգային քաղաքականություն։
6. ներազգային

Հոմանիշներ

1. համազգային, ժողովրդական, համաժողովրդական
2. ներազգային
3. պետական, համապետական

Արտահայտություններ

1. ազգային եկամուտ (տնտգ․) - հասարակական ամբողջական եկամուտի այն մասը, որի մեջ մարմնացած է նոր ստեղծված արժեքը
2. Ազգային ժողով - պատմագավորների օրենսդիր ժողով
3. ազգային հարստություն - հասարակության տրամադրության տակ գտնվող բոլոր նյութական բարիքները
4. ազգային տարածքային ինքնավարություն - որևէ կարգի ազգային-տարածքային միավորի (նահանգի, գավառի և այլն) իրավունքը՝ պետական իշխանությունն ինքնուրույն կերպով վարելու
5. ազգային փոքրամասնություն - իր թվով տվյալ երկրի հիմնական բնակչության համեմատությամբ փոքրամասնություն կազմող ազգություն
6. ազգային-ազատագրական շարժում՝ պայքար - ազգի ազատագրման համար մղվող պայքար
7. ազգային գաղափարախոսություն - գաղափարների և տեսակետների համակարգ, որն արտահայտում է քաղաքականության և հասարարական գործունեության սուբյեկտների վերաբերմունքը տվյալ ազգին բնորոծ ընդհանրական հոգեկերտվածքի, մշակույթի, լեզվի, ավանդույթների ու սովորույթների, կենցաղի, ինքնության ու ինքնագիտակցության պահպանման և հարատև զարգացման նկատմամբ
8. ազգային բաղադրատարր
9. ազգային գերակայություն - այն ինչ ազգային շահերի տեսակետից համարվում է կարևոր և առաջնային
10. ազգային ենթակառուցվածք
11. ազգային ինքնություն - տես ազգային ազգային գերակայություն
12. ազգային նույնականություն - անհատի կողմից որոշակի ազգի պատկանելու գիտակցումն ու մշտական նույնացումը նրա հետ՝ տվյալ ազգին բնորոշ հատկանիշների ամբողջության մեջ
13. ազգային փոքրամասնություն

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ national, ethnic գերմաներեն՝ դանիերեն՝ իսպաներեն՝ nacional իտալերեն՝ հունարեն՝ εθνικός հոլանդերեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ национальный (ru) ‎(nacionalʹnyj) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Գոյական

1. ազգակից, յուրային, նույն ազգին պատկանող ◆ Զարմանալին այն է, որ չէին խնայում մինչև անգամ իրենց ազգայիններին: (Րաֆֆի)
2. իր ազգի շահերը մյուսների շահերին հակադրող ու նրանցից գերադասող, ազգայնական
3. (արևմտհ․) ազգի գործերով զբաղվող անձ ◆ Իբրև ողջամիտ ազգային մը բաժանորդ գրվեցաք։ Հակոբ Պարոնյան

Հոմանիշներ

1. ազգայնական, նացիոնալիստ

Ի արտաքին հոլովում
	Եզակի թիվ	Հոգնակի թիվ
Ուղղ.	ազգային(ը)	ազգայիններ(ը)
Սեռ.	ազգայինի	ազգայինների
Տր.	ազգայինին	ազգայիններին
Հայց.	ազգայինի(ն)	ազգայինների(ն)
Բաց.	ազգայինից	ազգայիններից
Գործ.	ազգայինով	ազգայիններով
Ներգ.	(ազգայինում)	(ազգայիններում)

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ գերմաներեն՝ դանիերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հունարեն՝ հոլանդերեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ соотечественник (ru) ‎(sootečestvennik) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։