ակամա
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [ɑkɑˈmɑ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ ակամայ
վանկեր՝ ա•կա•մա
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Ծագել է կամք բառից։ Հայերեն բառը անշուշտ իրանական փոխառություն է՝ ա բացասականի պատճառով։ Նույն բառը կա պահլավերեն՝ akāmak անվճռական, պազենդերեն՝ akām ակամա, սանսկրիտ՝ अकाम akāma:
Ըստ Ջահուկյանի՝ փոխառություն է պարթևերեն akāmāy (ուշ՝ agāmāy), մ․ պ․ akāmak ձևի դիմաց։
(ած․) (մկբ․)
- իր կամքից անկախ, ակամայից ◆ Լեևոնը մի պահ դիտեց նրա ծույլ և ակամա շարժումները: (Նաիրի Զարյան)
- իր կամքին հակառակ, ստիպված, հարկադրաբար ◆ Այնտեղ եղածները կամա և ակամա տեղ բացին այդ բոլորի համար: Դերենիկ Դեմիրճյան
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- ակամայաբար, ակամաբար, ակամայորեն, կիսակամ, ինքնաբերաբար, անհոժարաբար, անհոժարապես, անհոժարորեն, անկամաբար, անկամայորեն (ժղ․) կաց ու կամ, ուզեմ-չուզեմ
- հարկադրաբար, պարտադրաբար, պարտադրապես, հարկադրապես, ստիպողաբար, ստիպողապես, բռնաբար, բռնիորեն, ակամայաբար, ակամայից, առհարկի (հնց․)
Արտահայտություններ
[խմբագրել]| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։