Հայերեն

ՄՀԱ՝ [ɑʁˈjus]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ աղիւս

վանկեր՝ աղ•յուս

Ստուգաբանություն

Ծագումն անհայտ է։ Գ. Ջահուկյանն անհավանական է համարում Աճառյանի կարծիքը բառի փոքրասիական ծագման մասին՝ ըստ Հեսիքիոսի ավանդած άλιφ «ժայռ» բառի, որի սկզբնաձևն է αιγιλιφ: Քիչ հավանական է նաև ենթադրել բնիկ հնդեվրոպական ծագում՝ * lēu- «քար» արմատից (* lēu-k-՞):

Բացատրություն

(ճրտրպ․) (շին․) շինարարական ուղղանկյուն զուգահեռանիստ ձևով կաղապարված արհեստական քար

Գոյական

կավից պատրաստված քառանկյունի կամ քառակուսի զանգված, որ ծառայում է որպես շինարարական քար ◆ Դա մի մռայլ և կիսագետնափոր շենք էր… անթուրծ հողե աղյուսներից և ցեխից շինած պարիսպներով։ Դերենիկ Դեմիրճյան
նույնպիսի սալիկներ, որոնց վրա հնում բևեռագիր արձանագրութըուններ են գրել ◆ Բայց միթե մեր աղյուսներում չկան հաղթանակի և սխրագործության աստվածահաճ օրինակներ։ (Նաիրի Զարյան)

Հոմանիշներ

ագուռ (ժղ․), ալիզ

Արտահայտություններ

աղյուս թափել - կաղապարով աղյուս պատրաստել

	Եզակի թիվ	Հոգնակի թիվ
Ի արտաքին հոլովում
Ուղղ.	աղյուս(ը)	աղյուսներ(ը)
Սեռ.	աղյուսի	աղյուսների
Տր.	աղյուսի(ն)	աղյուսների(ն)
Հայց.	աղյուս(ը)	աղյուսներ(ը)
Բաց.	աղյուսից	աղյուսներից
Գործ.	աղյուսով	աղյուսներով
Ներգ.	աղյուսում	աղյուսներում

Բաղադրյալ բառեր
աղյուսագիր աղյուսագործ աղյուսագործական աղյուսագործարան աղյուսագործել աղյուսագործություն աղյուսագրություն աղյուսագույն աղյուսաթրծական աղյուսախիճ աղյուսածածկ աղյուսակ աղյուսակագծել աղյուսակագծվել աղյուսակագծում աղյուսակաձև աղյուսակավոր աղյուսակարմիր աղյուսակել աղյուսակերտ աղյուսակույտ աղյուսահատակ աղյուսաձև աղյուսային աղյուսանման աղյուսանոց աղյուսաշար աղյուսաշեն աղյուսապատ աղյուսապատել աղյուսապատվել աղյուսապատվածք աղյուսապատում աղյուսավոր աղյուսարան աղյուսարկ աղյուսարկություն աղյուսարկոց աղյուսարկել աղյուսափոշի աղյուսե աղյուսյա աղյուսել աղյուսիկ աղյուսվել աղյուսում անթուրծ աղյուս ջնարակած աղյուս կավե աղյուս դեկորատիվ աղյուս դինաս սեպաձև աղյուս շինարարական կարմիր աղյուս երեսպատման աղյուս հրահետ աղյուս հիմնային աղյուս սիլիկատային աղյուս պատի աղյուս հում աղյուս շամոտ ճակատային աղյուս ձևավոր աղյուս

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ кирпич (ru) ‎(kirpič) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

Ս․ Գասարջյան, Ճարտարապետական և շինարարական տերմինների ռուս-հայերեն և հայ-ռուսերեն բացատրական բառարան, Երևան, 2007 — 572 էջ։