անեծք

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Արտասանություն

ՄՀԱ: [aneckʿ]

վանկեր՝ ա•նեծք 

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Առաջացել է բնիկ հնդեվրոպական oneid-s-(աորիստ oneid-s-et «անէծ»)՝ (o)neid-` «նախատել, հանդիմանել» արմատից։ Համեմատել հունարեն όνειδος՝ «նախատինք, հանդիմանություն», լիտվերեն niedeti` «արհամարհել» (Աճառյանը ծ-ն համարում է «նախավոր» տ-ից՝ առանց հնչյունական հստակ հիմնավորման)։

Գոյական

  1. Համշեն՝ (կրոն․) նզովք, չարամաղթություն ◆ Նրանց շրթունքները չլսված անեծքներ էին թափում։ (Գարեգին Սևունց)
  2. չարիք, դժբախտություն
  3. նզովքի խոսքեր
Հոմանիշներ[խմբագրել]
  1. նզովք
  2. չարամաղթություն
Արտահայտություններ[խմբագրել]
  1. անեծք տալ, անեծք թափել - անիծել ◆ Անեծք է թափում անկարող հոգիս։ (Վահան Տերյան) ◆ Ու անեծք տալով իջնում է նա ցած։ Հովհաննես Թումանյան
  2. անեծք դառնալ, լինել մեկի գլխին - մեկի համար չարիք դժբախտություն դառնալ
  3. անեծք ծանրանալ մեկի, մի բանի վրա - անիծված լինել
  4. անեծքը բռնել - չարամախթությունը, անեծքը կատարվել ◆ Մարդը հասկցավ, օր փերու անեծքը բռներ է։ Ահ
  5. անեծքի բուն -
    1. անեծքի արժանի, չարագործ
    2. շատ անեծքներ տվող մարդ
  6. անիծից արմատ - տե՛ս նզովից արմատ


Աղբյուրներ[խմբագրել]