Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ անշունչ

վանկեր՝ ան•շունչ

Կազմություն[խմբագրել]

Նախածանց՝ ան-, արմատ՝ շունչ:

շունչ չունեցող, ոչ շնչավոր, կենդանական աշխարհին չպատկանող ◆ Կռվում են անվերջ չուգունի, հրի ու պողպատի հետ… Ու մինչ մի նոր ձև, մի կյանք չեն տալիս Անշունչ մետաղին, Չեն հանգստանում։ (Հակոբ Հակոբյան)
շունչը փչած, մեռած, անկենդան ◆ Հոր մահը նրան խիստ ազդել էր, իբրև շարժվող, մտածող արարածից մնացած անշունչ սառած մարմին։ (Նար-Դոս)
կենդանությունից զուրկ, ամայի ◆ Անշունչ, անմարդ, ամայի անապատների բավիղ էր դա։ Դերենիկ Դեմիրճյան

շունչը պահած, առանց շնչելու ◆ Սարսափը պահ մը իր սրտին բախյունը դադրեցուց ու վայրկյան մը անշունչ ու անշարժ սպասեց։ (Գրիգոր Զոհրապ)

անկենդան, անկենդանի, անկյանք, անզգա, անգիտակից, անշնչավոր, շնչազուրկ, կենդանազուրկ, կենսազուրկ, զգայազուրկ, լեզվազուրկ, (բնստ․)՝ մեռյալ, անհոգի, մահադրոշմ, աչքերը պաղ, բերանում շունչ չկա

Բաղադրյալ բառեր
անշնչանալ անշնչացնել անշնչացում

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ inanimate գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ неодушевлённый (ru) ‎(neoduševljónnyj) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։